بررسی آیات «مقام» در قرآن با تاکید بر تفسیر المیزان و تفسیر القرآن الکریم

در این پژوهش ابتدا به تحلیل لفظ مقام  با توجه موقعیت آن - مقام رب، مقام ابراهیم،  مقام محمود و. . . - که در آیات قرآن آمده است، پرداخته و از آن میان معنای موقعیت، جایگاه، رتبه و شان که در اصطلاحات اجتماعی هم همین معنا به ذهن تبادر می کند، مدنظر این پژوهش است. و سپس  به خود حقیقت و ماهیت مقام و تحلیل آن ها با تکیه بر دو تفسیر ارزشمند- تفسیر المیزان از علامه سید محمدحسین طباطبایی و تفسیر القرآن الکریم از صدرالمتالهین شیرازی و دیگر اثار و آرای تفسیری ایشان- می پردازد. مانند مقام خلافت(جانشینی) خدا مقام رسالت و نبوت و امامت و ولایت و مقام هدایت و قضاوت که تجلی آن بیشتر در دنیا و دار تکلیف است و مقاماتی مخصوص جایگاه آخرت است مانند مقام شفاعت و مقامی که در هر دو دنیا وجود دارد و ان مقام ربوبی شامل هر دو دنیاست و هم مقام عبودیت و بندگی.

Keywords:

مقام , تفسیر المیزان , تفسیر ملاصدرا , انسان , انسان کامل , فرشتگان , ربوبیت , عبودیت