مقدمه و هدف: بیماری Ms یک بیماری تحلیل برنده سیستم عصبی است که سبب بروز عوامل شناختی و بدنی در بیماران در سنین جوانی و میان سالی می شود. حافظه در این بیماران یکی از مهم ترین جنبه های شناختی است که دچار اخلال شده و پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر تمرین و مکمل بر بهبود
حافظه گذشته نگر صورت گرفته است. روش تحقیق: پژوهش حاضر از نوع تحقیق نیمه تجربی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون صورت گرفت. ۴۸ زن مبتلا به Ms با دامنه سنی ۲۰ - ۴۰ سال به صورت داوطلبانه انتخاب و در ۴ گروه تمرین، مکمل، تمرین+مکمل و کنترل قرار گرفتند. گروه تمرین، تمرینات هوازی را به صورت ۸ هفته و تواتر ۳جلسه در هفته و به مدت ۶۰ دقیقه
تمرین هوازی انجام دادند. گروه مکمل به مدت ۸ هفته و ۳ بار در هفته ۲۵۰ سی سی مکمل آب انگور را با غلظت ۶۸ درصد مصرف کردند. گروه تمرین و مکمل آب انگور و تمرینات هوازی را باهم به مدت ۸ هفته و در تواتر ۳ جلسه در هفته انجام دادند. گروه کنترل به فعالیت های روزمره خود پرداختند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه
حافظه گذشته نگر و آینده نگرمی باشد. به گزارش اسمیت و همکاران پایایی هر دو زیر مقیاس این پرسش نامه بالاست (آینده نگر ۸۴ % و گذشته نگر ۸۰ %). جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ در سطح معناداری ۰۵ / ۰ > p استفاده شد. از آمار توصیفی برای محاسبه میانگین و انحراف معیار داده های پژوهش استفاده شد. جهت بررسی طبیعی بودن توزیع داده ها، آزمون کولموگروف اسمیرنوف - (K-S استفاده شد. در صورت طبیعی بودن داده ها ابتدا از پیش آزمون و پس آزمون دلتا گرفته و سپس از روش آنووای یک راهه (One Way ANOVA) استفاده و در صورت معنادار بودن از آزمون تعقیبی LSD جهت یافتن محل تفاوت ها استفاده شد. همچنین برای بررسی تفاوت های درون گروهی یعنی تفاوت بینپیش آزمون و پس آزمون در هر گروه آزمون t همبسته استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون t همبسته در جدول ۶ - ۴ نشان می دهد که میانگین
حافظه گذشته نگر در ۳ گروه تمرین، مکمل و تمرین+ مکمل در خانه به همراه مصرف مکمل
آب انگور قرمز در پیش آزمون تا پس آزمون تفاوت معناداری دارد. ( ۰۵ / ۰ ≥ P ). بر اساس این نتایج
حافظه گذشته نگر بعد از ۸ هفته مداخله، بین هر ۴ گروه اختلاف معناداری وجود داشته است. ( ۰۵ / ۰ ≥ P ). از آزمون تعقیبی LSD برای بررسی اختلاف بین گروه ها استفاده شد (جدول ۸ - ۴). نتایج نشان داد که ۸ هفته مداخله گروه تمرین + مکمل با گروه تمرین و کنترل اختلاف معناداری وجود دارد ( ۰۵ / ۰ > p). اما با گروه مکمل اختلاف معناداری وجود ندارد ( ۰۵ / ۰ < p). همچنین گروه تمرین با گروه مکمل اختلاف معناداری وجود دارد ( ۰۵ / ۰ > p ). همچنین گروه مکمل با گروه کنترل اختلاف معناداری وجود دارد ( ۰۵ / ۰ > p ). بینگروه تمرین با گروه کنترل اختلاف معناداری وجود دارد ( ۰۵ / ۰
آب انگور قرمز از طریق بهبود مکانیزم های نورولوژیک بر بهبود حافظه گذشته نگر در بیماران Ms است. تمرین هوازی و مکمل آب انگور قرمز با افزایش سیستم آنتی اکسیدانی و بهبود شاخص های فیزیولوژیکی سبب بهبود حافظه در بیماران شده است.