اثر کاربرد بعد از برداشت کیتوزان، وانیلین و استیک اسید بر کیفیت و انبارمانی گوجه فرنگی

گوجه فرنگی، پس از سیب زمینی دومین سبزی مهم دنیا محسوب می شود که سرشار از املاح و ویتامین ها است و جایگاه ویژه ای در بین سبزی ها، اقتصاد کشاورزی و تجارت دارد، هرچند که یکی از مشکلات این محصول ضایعات بالای آن در مرحله پس از برداشت است. در سال ۱۴۰۰ آزمایشی به منظور بررسی کیفیت و انبارمانی گوجه فرنگی رقم ̍سنا̍ با استفاده از تیمارهای کیتوزان، وانیلین و استیک اسید انجام شد. طرح آماری آزمایش بر پایه فاکتوریل در قالب یک طرح کاملا تصادفی بود. فاکتور اول آزمایش شامل شاهد (آب مقطر)، کیتوزان ۱ درصد (Chit)، استیک اسید ۱ درصد (AA)، وانیلین ۱ درصد (Van)، و تیمار تلفیقی Chit۱%) (AA۱%+Van۱%+  و فاکتور دوم شامل زمان انبارمانی طی ۳ دوره ی انبارمانی (۷، ۱۴ و ۲۱ روز) در دمای ۱±۴ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی ۵±۸۵ درصد بود. نتایج آزمایش نشان داد استیک اسید منجر به جلوگیری از نشت یونی، آلودگی میکروبی، کاهش وزن و حفظ سفتی گردید. تیمار وانیلین منجر به حفظ سفتی (۲ برابر)، جلوگیری از کاهش وزن (۳ درصد) و کاهش نشت یونی (۱۴ درصد) نسبت به شاهد گردید. کم ترین مقدار مالون دی آلدئید، فعالیت پکتین متیل استراز، و آلودگی میکروبی در تیمار وانیلین مشاهده شد. در بین تیمارهای مورد بررسی، تیمار وانیلین به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی خود نسبت به سایر تیمارها در حفظ و نگهداری محصول گوجه فرنگی چشمگیرتر عمل نمود و در آخرین دوره ی انبارمانی نمونه های تیمار شده با آن از بیش ترین امتیاز برخوردار بودند. تیمار وانیلین ۱ درصد به بهترین نحو صفات مورد ارزیابی میوه گوجه فرنگی را حفظ نمود، لذا جهت فرایند انبارمانی گوجه فرنگی پیشنهاد می شود. تیمار اسید استیک به عنوان حلال کیتوزان به طور جداگانه مورد ارزیابی قرار گرفت و این تیمار منجر به جلوگیری از نشت یونی، آلودگی میکروبی، کاهش وزن و حفظ سفتی شد. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش کیتوزان و تیمار تلفیقی اثرات مخربی بر روی گوجه فرنگی داشتند، بنابراین کاربرد کیتوزان با وزن مولکولی کم برای انبارمانی محصول گوجه فرنگی توصیه نمی شود.

Keywords:

آلودگی میکروبی , ترکیبات فنلی , فعالیت آنزیمی , مالون دی آلدهید , نشت یونی