نقش شاه عباس در تجارت وتبلیغ منسوجات سلطنتی

تجارت با سرزمین های گوناگون، از برنامه هایی بود که اکثر حاکمان ایرانی بر آن تاکید داشتند؛ اما هیچ حکومتی مانند حکومت صفوی در قرن ۱۰ق/۱۶م، نتوانست شکوفایی بی نظیری در تجارت با ملل مختلف ایجاد کند. از میان پادشاهان صفوی، دوره سلطنت شاه عباس اول (۹۹۵ ۱۰۳۸ق/۱۵۸۷ ۱۶۲۹م)، یکی از موفق ترین دوره های تجاری است. بررسی الگوی تجارت منسوجات صفوی، از این جهت اهمیت بسیاری دارد که آن دوره طولانی، می تواند ساختارهای تجارت با جوامع بین المللی را منعکس نماید. در کانون هنری اصفهان، هنرمندان نقاش، معمار، خطاط، بافنده و فلزکار، فعالیت هنری می کردند. این کانون ها به نزدیک شدن شاخه های هنری به یکدیگر کمک نمودند و این امر، در نقاشی و پارچه بافی بیشتر ظاهر گردید؛ به طوری که برخی از نقاشان، بافنده پارچه های نفیس و ابریشمین بودند که خود طراحی می کردند. از همین رو، منسوجاتی در این دوره تهیه شده که مورد تحسین جهانیان قرار گرفته است.این پژوهش، بر اساس این سوال که «شاه عباس صفوی در تجارت و تبلیغ منسوجات سلطنتی چگونه عمل نمود؟» سامان یافته است. بنابراین، این فرض مطرح می گردد که با توجه به تحسین سیاحان از منسوجات صفوی، در دوره رنسانس اروپا و امپراطوری روسیه، تمایل فراوانی به آن منسوجات پیدا شده بود. پژوهش حاضر، از نوع تاریخی و با روش «توصیفی تحلیلی» و با استناد به منابع کتابخانهای و تصاویر موزه ها، صورت گرفته است. داده های تاریخی گردآوری شده و سپس، ارزیابی و تجزیه و تحلیل گردیده و در نهایت، استنتاج از آن انجام شده است. محتوای بصری و عکس ها، از میان آثار تزئینی معماری و منسوجات شاخص دوره شاه عباس انتخاب شده که در متن به توصیف و تحلیل آنها پرداخته می شود.

Keywords:

صفویه , شاه عباس , تجارت , منسوجات