مطالعه چالشهای زیست محیطی و هیدروژئولوژیکی تونل انتقال آب سبزکوه (درس آموخته هایی از رخدادهای بخش حفرشده تونل)

ورود آبهای زیرزمینی به حفاریهای زیرزمینی می تواند تهدیدی جدی برای این سازه ها باشد. در کنار مشکلات فنی که ممکن است در فرآیند تونل سازی به دلیل این پدیده به وجود بیاید، یکی از تاثیرات حیاتی ورود آبهای زیرزمینی به تونلها، خطر کاهش منابع آبی مانند چشمه ها و چاه ها و به طور کلی افت سطح آب است. اگر در مراحل طراحی و ساخت پروژه های تونل سازی به درستی به این مشکل رسیدگی نشود، ممکن است چالشهای فنی، اقتصادی و اجتماعی رخ دهد که منجر به تعطیلی پروژه شود. تونل انتقال آب سبزکوه (تونلی ۱۰ کیلومتری واقع در رشته کوه های زاگرس) نمونه خوبی از تاثیر نگرانی های زیست محیطی بر تونل سازی است. در سال ۱۳۹۳ پس از بحث طولانی در مورد ساخت این تونل و تکمیل ۵۰۰ متر از تونل توسط دستگاه سپردوگانه، در نهایت به دلیل ورود آب به داخل تونل و تاثیر فوری آن بر یک چشمه و نگرانی در مورد سایر چشمه ها، پروژه تعطیل شد. علیرغم اهمیت این موضوع، تاکنون روش قابل قبولی برای پیشبینی تاثیر تونلزنی بر منابع آبی به ویژه چشمه های طبیعی در یک منطقه ارائه نشده است. در این تحقیق ضمن تحلیل دقیق رویدادهای هیدروژئولوژیکی رخ داده در قسمت ابتدایی تونل سبزکوه، سعی بر آن است تا با استفاده از تجربیات به دست آمده به درک بهتری از تاثیر حفر تونل بر ویژگی های هیدروژئولوژیک در طول قسمت باقی مانده از تونل دست یابیم. همچنین اثر حفر تونل بر چشمه های واقع در مسیر تونل با استفاده از روش رتبه بندی جدید بررسی شده است. با استفاده از این روش جدید می توان چشمه هایی را که به دلیل حفر تونل در معرض خطر کاهش دبی هستند شناسایی کرد و در مرحله ساخت و ساز اقدامات لازم را برای کاهش خطر پیشنهاد داد.

Keywords:

آب ورودی به تونل , اثرات زیست محیطی , تونل سبزکوه , کاهش آبدهی چشمه ها , مدل TIS