بررسی تطبیقی داستان ( رنج و گنج) ملک الشعراء بهار و داستان( رنج و گنج) استاد هه ژار موکریانی

داستان رنج و گنج داستانی است که درونمایه ی آن تمثیلی است که ارزش کار و نتیجهی تلاش و کوشش را یادآور میشود.، اصلداستان را از لافونتین شاعر فرانسوی است با نام ) زارع و پسران وی( ، محمد تقی بهار داستان را در مثنوی ده بیتی با عنوان) رنجو گنج( که از قافیه ی بیت آخر گرفته است نام نهاده است و تغییراتی را به نسبت داستان لافونتین انجام داده است، استاد هەژار دربخش ادبیات تعلیمی دیوان شعر خود آن را آورده است و در قالب مثنوی و در ده بیت ترجمه کرده است ، این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی و با رویکرد تطبیقی روشن نموده است که استاد هه ژار عنوان داستان را همان )ڕەنج وگەنج( نام نهاده است و در همانقالب مثنوی و در ده بیت ترجمه کرده است اما ترجمه ی ایشان هم با بهار تفاوت دارد ازجمله جایی که تفاوت دارند این است کهبهار در بیت اول دعوت به کار و اهمیت آن می کند و آن را سرمایه جاودانی می داند ، اما استاد هەژار بیت اول را ترجمه نکرده اندشاید به این دلیل که خود داستان بیانگر بیت اول است . بهار در بیت دوم از فعل امر " نگر" استفاده می کند و می گوید ببین کهآن دهقان دانا چه گفت ، اما استاد هه ژار داستان را با زمان گذشته آغار می کند که آن کشاورز فرزندانش را نصیحت می کرد .بهار در بیت هفتم اشاره دارد که پدرشان در گذشت و آن ها به امید پیدا کردن گنج بسیار زحمت کشیدند ، استاد هەژار بیان کردهاست که بعد از مرگ پدرشان آن پسرانش مانند پهلوانان شروع به زیر و رو کردن زمین کردند و با کتف و ساعدشان)با تمام نیرو وتوان ( همه ی زمین را زیر و رو کردند . استاد هەژار بنابر قافیه و فهم دقیق همه ی جزئیات را ذکر کرده است که در کندن کتف وساعدشان تکان می خورد . بهار در بیت نهم می گوید به دلیل آن همه زیر و رو کردن خاک و شخم خوب، از هر دانه هفتاد دانهدرآمد یعنی یک به هفتاد ، اما استاد هەژار می گوید زمین آن قدر خوب زیر و رو شده بود که در سال بعدش یک به صد محصول داد، که در عدد تفاوت دارند . چون یک به صد طرف کردستان مثل است و نشان بهترین محصول را دارد اگر محصولی یک به صد باشدبهترین محصول است این بیت بر حسب فرهنگ کردستان ترجمه شده است. بهار در بیت هشتم اشاره دارد که پسران گاو آهن وبیل را آوردند ، اما استاد هەژار گفته اند بیل و گاوآهن و کلنگ آوردند ، بهار کلنگ را ذکر نکرده است ، و بهار در مصراع دوم میگوید که همه ی زمین را کندند طرفی باقی نمانده بود ، اما استاد هەژار بیان می کند علاوه بر اینکه همه را کندند به دست و پا اشارهدارد که با دست کلنگ می زدند و با پا بیل را می زدند و خاک را به طرفی دیگر می انداختند ، بهار کلی گفته است که خواننده درککند ، اما استاد هەژار با جزئیات گفته اند . در داستان به ضرب المثل رنج و گنج اشاره شده است که در این پژوهش امثالی که درمورد رنج کشیدن و به گنج رسیدن است را تطبیق داده شده است .پیام اصلی داستان ارزش رنج است بدین معنی هر چقدر رنجبکشی بهتر به نتیجه می رسی و انسان هرچه بخواهد و برایش تلاش کند به آن می رسد.

Keywords:

محمد تقی بهار , هەژار , ادبیات تطبیقی , تطبیق دو داستان , تطبیق ضرب المثل شعر.