جایگاه قفقاز جنوبی در راهبردهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)

تغییرات در پایان دهه ۹۰ و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، فلسفه وجودی ناتو را زیر سوال برد. تغییر در جغرافیای سیاسی اروپا و پایان جنگ سرد، بازتعریف اهداف جدید برای ادامه فعالیت های ناتو را ضروری ساخت. بنابراین ناتو شرایط را آماده یافت تا آرام آرام حوزه نفوذ خود را به سمت شرق یعنی اردوگاه دشمن سابق خود و در این منطقه یعنی قفقاز بچرخاند. جنوب در برنامه های ناتو برای ورود به زندگی خصوصی روسیه اهمیت فزاینده ای پیدا کرد و این سازمان تلاش کرد دامنه حضور خود را در قلمرو رقیب سابق خود (پیمان ورشو) گسترش دهد. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است، با توجه به تحولات فوق، در صدد پاسخ به این سوال مهم است که چه عواملی بر جایگاه قفقاز جنوبی در استراتژی های سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تاثیر می گذارد؟ در این رابطه، یافته های پژوهش تایید می کند که موضوع گسترش ناتو در واقع به موضوع توازن قدرت منطقه ای بازمی گردد. گسترش ناتو به شرق پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دستور کار رهبران ناتو قرار گرفت و به عنوان یک طرح عینی در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون به یک سیاست عملیاتی تبدیل شد. ناتو با تغییر رویکرد خود از ایده دفاع جمعی به امنیت جمعی، فلسفه وجودی خود را حفظ کرد و به این ترتیب حوزه نفوذ خود را در منطقه قفقاز جنوبی در پی توازن قوا در زمینه های سیاسی، نظامی و انرژی افزایش داد. کاهش وابستگی به روسیه در این زمینه هاست که این تحقیق بیشتر به بررسی ابعاد آن می پردازد.

جایگاه قفقاز جنوبی در راهبردهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) Keywords:

اتحادیه اروپا , منطقه قفقاز جنوبی , موازنه قوا , پیمان ناتو.