طبقه بندی و بررسی داده های شاخص نرمال شده تفاضلی پوشش گیاهی در حوضه های آبریز دز، کارون و کرخه

پوشش گیاهی به عنوان یک جزء طبیعی در افزایش نفوذپذیری، اصلاح خاک، کاهش تبخیر و کاهش حجم رواناب و در نتیجه کاهش احتمال جاری شدن سیل در بوم سازگان های طبیعی نقش به سزایی دارد. استفاده از فناوری های نوین مانند سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی برای مطالعه بوم سازگان های گیاهی و تهیه نقشه های پوشش زمین، لازمه ی شناخت کارآیی این ابزار و شناسایی بهترین روش های کاربرد آن ها است. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه کارایی سه روش طبقه بندی نظارت شده روش حداکثر احتمال، حداقل فاصله از میانگین و متوازی السطوح در بررسی پوشش گیاهی با بهره گیری از تصاویر ماهواره ای سنجنده های TM و ETM ماهواره لندست در سال های ۱۳۶۵، ۱۳۷۵ و ۱۳۸۴ و مقایسه کمی مقادیر NDVI در سال های ۱۳۸۷ (۲۰۰۸) و ۱۳۹۷ (۲۰۱۸) به عنوان دو مقطع زمانی با فاصله ده ساله است. داده های فوق با استفاده از نرم افزار ENVI۴.۲ آماده سازی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و میزان کارایی هر روش با شاخص صحت کلی و ضریب کاپا مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج در روش حداکثر احتمال میزان صحت کلی ۳۵/۹۰%  و ضریب کاپا ۸۷۸/۰ ، در روش حداقل فاصله از میانگین میزان صحت کلی ۳۲/۷۴% و ضریب کاپای آن ۶۷۵/۰ و در روش متوازی السطوح صحت کلی ۰۹/۶۷% و ضریب کاپا ۵۹۳/۰ محاسبه شد. براساس نتایج روش حداکثر احتمال بیش ترین میزان دقت را در طبقه بندی گروه داده های ماهواره ای دارد. هم چنین نتایج نشان داد که در بازه ۱۰ ساله در حوضه آبریز دز، کارون و کرخه به ترتیب بازتاب طیفی مرتبط با پوشش گیاهی ۴/۷، ۶۴/۱۰ و ۸۳/۱۳ درصد کاهش داشته است. نتایج این پژوهش می تواند برای استفاده عملی از تحلیل هایی که انجام شد در رابطه با مطالعات بحث رواناب و سیل کارایی داشته باشد، باتوجه به روند تغییرات پوشش گیاهی به علل عوامل طبیعی یا انسانی مدیریت صحیح در این منطقه ضروری به نظر می رسد.

Keywords:

Maximum likelihood Algorithm , Great Karun basin , NDVI Index , Supervised Classification , Landsat , الگوریتم حداکثر احتمال , حوزه کارون بزرگ , شاخص NDVI , طبقه بندی نظارت شده , لندست