سرریز انتشار گاز دی اکسیدکربن در کشورهای عضو اوپک

مقدمه: انقلاب صنعتی نه تنها عصر جدیدی از رشد سریع اقتصادی را در کشورها آغاز کرد، بلکه پدیده ­های امروزی، مانند گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی را نیز به همراه داشت. از جنبه­ های اصلی انقلاب صنعتی، تبدیل اقتصاد جهانی به اقتصادهای مبتنی بر سوخت­ های فسیلی است. استفاده از سوخت های فسیلی به طور مستمر سطح کربن موجود در جو را مختل می کند و در نتیجه باعث حفظ گرما در جو می­ شود. با توجه به این ­که کشورهای عضو اوپک، فروشنده نفت هستند و در مصرف انرژی­ های فسیلی، مزیت نسبی دارند و مصرف انرژی به انتشار گاز کربنیک منجر می­ شود، پس پژوهش در زمینه انتشار گاز کربنیک ضرورت می ­یابد.مواد و روش ­ها: در این پژوهش، ابتدا با استفاده از  شاخص سرریز دیبلد-ییلماز، سرریز انتشار گاز کربنیک در کشورهای عضو اوپک بررسی شد و سپس با استفاده از تئوری شبکه پیچیده، شبکه سرریز در کشورهای عضو اوپک بررسی شد.نتایج: مطابق نتایج این پژوهش، سرریز انتشار گاز کربنیک از کشور آنگولا به ایران ۱/۶ درصد، امارات متحده عربی ۶ درصد، الجزایر ۸/۰ درصد، اکوادور ۹/۱ درصد، عراق ۱ درصد، کویت ۱۲ درصد، لیبی ۵ درصد، نیجریه ۴/۱ درصد، قطر ۱ درصد، عربستان سعودی ۳/۳ درصد و ونزوئلا ۸/۸ درصد است. کویت بیش­ترین سرریز انتشار گاز کربنیک به ایران را دارد. بیش­ترین سرریز انتشار گاز کربنیک از ایران به کشور عراق و آنگولا است. در این پژوهش، گره­ ها، کشورهای عضو اوپک هستند و ضخامت یال­ های بین گره ­ها، مقدار سرریز انتشار گاز کربنیک در بین کشورهای عضو اوپک می­باشد. مقدار Contribution to others که به معنی سرریز انتشار گاز کربنیک انتقالی است برای کشور امارات متحده عربی بیش­ترین مقدار است و به این معنی است که این کشور در بین کشورهای عضو اوپک بیش­ترین مقدار سرریز انتشار گاز کربنیک را دارد. مقدارNET  منفی نشان می ­دهد سرریز خالص دریافتی بالاتر از سرریز منتقل شده است. مقدار NET مثبت نشان می ­دهد که سرریز انتقالی بالاتر، از اثر سرریز دریافتی است. مقدار TCI (Total Connectedness Index) در این پژوهش ۷۶/۶۱ درصد است که عدد بزرگی است و نشان می ­دهد اثر سرریز در کشورهای عضو اوپک، قوی است. در نهایت با استفاده از تئوری شبکه پیچیده به بررسی این سرریز پرداخته شد.بحث: مطابق نتایج این پزوهش کشورهای آنگولا، اکوادور، ایران، عراق، لیبی و ونزوئلا، فرستنده سرریز انتشار گاز کربنیک و کشورهای کویت، نیجریه، قطر، عربستان و الجزایر، گیرنده سرریز انتشار گاز کربنیک هستند. کشور کویت، بیش­ترین سرریز انتشار گاز کربنیک به ایران را دارد. بیش­ترین سرریز انتشار گاز کربنیک از ایران به کشور عراق و آنگولا است. شاخص TCI ۷۶/۶۱ درصد است که نشان می­ دهد اثر سرریز در این کشورها قوی است. قطر بزرگ­ترین فرستنده اثر انتشار گاز کربنیک در شبکه اثر سرریز انتشار گاز کربنیک در کشورهای عضو اوپک می­ باشد. کشور لیبی دارای بیش­ترین مقدار Weighted Indegree است و فرستنده اثر سرریز انتشار گاز کربنیک، کشور قطر دارای بیش­ترین مقدار Weighted Degree است. کشورهای قطر، نیجریه و  آنگولا در یک خوشه و کشورهای  اکوادور و  ونزوئلا در یک خوشه و کشورهای ایران، عراق، کویت، لیبی، عربستان سعودی و  امارات متحده عربی در یک خوشه از اثر سرریز انتشار گاز کربنیک قرار می­ گیرند. مقدار Degree، Outdegree و Indegree در تئوری شبکه پیچیده برای همه کشورها یکسان به­ دست آمده است.

Keywords:

اثر سرریز , انتشار گاز دی اکسید کربن , شاخص سرریز دایبلد-ییلماز