پیش بینی شکوفایی تحصیلی دانش آموزان بر اساس هوش اخلاقی: نقش میانجی انگیزه تحصیلی، هیجان های تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی، و فرسودگی تحصیلی

زمینه و هدف: از عمده ­ترین عوامل موثر در توسعه نظام آموزشی که ارتباط مستقیم و معناداری با عملکرد تحصیلی دارد، مسئله شکوفایی افراد مشغول به تحصیل است. هدف پژوهش حاضر، تدوین مدلی برای تبیین شکوفایی تحصیلی دانش آموزان بر اساس هوش اخلاقی با میانجی گری متغیرهای انگیزه تحصیلی، هیجان های تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی، و فرسودگی تحصیلی بود. روش: روش مطالعه حاضر، توصیفی - همبستگی و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری، شامل تمامی دانش ­آموزان دوره متوسطه شهر تهران در نیم­سال دوم سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ‍ای تعداد ۲۰۱۰ نفر به ­عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. دانش‎آموزان به پرسشنامه‎های هوش اخلاقی (لنیک و کیل، ۲۰۰۵)، شکوفایی تحصیلی محقق­ ساخته انگیزه تحصیلی (والرند، ۱۹۹۲) ، هیجان­ های تحصیلی (پکران و همکاران، ۲۰۰۵)، اهمال ­کاری تحصیلی (سولومن و راثلبوم، ۱۹۸۴)، و فرسودگی تحصیلی (شائوفلی و همکاران، ۲۰۰۲) پاسخ دادند. به ­منظور تحلیل داده ­های پژوهش از مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم ­افزار پی­ال­اس ۳ استفاده شد. یافته ­ها: نتایج نشان دادند متغیر هوش اخلاقی به­صورت مستقیم تاثیر مثبت معناداری بر شکوفایی تحصیلی و انگیزه تحصیلی و تاثیر منفی معناداری بر هیجان تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی، و فرسودگی تحصیلی دارد. اهمال­کاری تحصیلی، هیجان های تحصیلی و فرسودگی تحصیلی تاثیر منفی معنادار، و انگیزه تحصیلی تاثیر مثبت معناداری بر شکوفایی تحصیلی دارند. متغیر هوش اخلاقی با میانجی گری انگیزش تحصیلی، هیجان­های تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی، و فرسودگی تحصیلی اثر معناداری بر شکوفایی تحصیلی دارد، و ۷۸ درصد از واریانس شکوفایی تحصیلی از طریق اثر مستقیم و غیر مستقیم هوش اخلاقی تبیین می شود.   نتیجه­ گیری: براین اساس به ­منظور افزایش شکوفایی تحصیلی دانش ­آموزان می توان به تدوین برنامه هایی در جهت بهبود هوش اخلاقی و در نتیجه انگیزه تحصیلی، هیجان ­های تحصیلی، اهمال­ کاری تحصیلی، و فرسودگی تحصیلی اقدام کرد. استلزامات نتایج به دست آمده در مقاله مورد بحث قرار گرفت.

Keywords:

Ethical intelligence , academic flourishing , academic motivation , academic emotions , academic procrastination , academic burnout , هوش اخلاقی , شکوفایی و انگیزه تحصیلی , هیجان های تحصیلی , اهمال کاری تحصیلی , فرسودگی تحصیلی