بررسی وضعیت منابع و مصارف هدفمندی یارانه ها در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱

قانون هدفمندسازی یارانهها در دیماه سال ۰۰۹۹ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و از آذرماه سال
۰۰۹۸ ، عملیاتی شد. پیش از تصویب برنامه ششم توسعه، منابع و مصارف قانون یاد شده در قوانین بودجه
سنواتی به شیوه کلی ارائه میگردید. از سال ۰۰۸۰ و به استناد بند )ب( ماده ۰۸ قانون برنامه ششم توسعه،
دولت بهمنظور ایجاد شفافیت در اجرای قانون، مکلف به ارائه دریافتها و پرداختهای مرتبط با قانون هدفمند
کردن یارانهها- در جدول جداگانه- همراه با بودجههای سنواتی شد. از اینرو، از سال ۰۰۸۲ به اینسو، منابع
و مصارف هدفمندی یارانهها ذیل تبصره ) ۰۰ ( قوانین بودجه سنواتی لحاظ شده است.
، منابع قانون هدفمند کردن یارانهها در لایحه بودجه سال ۰۰۱۰ کل کشور نسبت به قانون بودجه سال ۰۰۱۱
قریب به ۰۰ درصد رشد داشته و از حدود ۰۰۰۲ هزار میلیارد ریال به ۰۱۱۱ هزار میلیارد ریال رسیده است.
قابل ذکر است سهم صادرات فرآوردههای نفتی )ردیف ) ۲( منابع جدول تبصره ) ۰۰ ( لایحه بودجه(، منابع
) حاصل از اصلاح نرخ گاز )ردیف ) ۲( منابع جدول تبصره ) ۰۰ ( لایحه بودجه( و فروش داخلی آن )ردیف ) ۰
منابع جدول تبصره ) ۰۰ ( لایحه بودجه(، بیش از ۱۱ درصد از ستون منابع تبصره ) ۰۰ ( را به خود اختصاص
داده است.
،» مصارف غیرهدفمندی « مصارف هدفمندی یارانهها در لایحه بودجه سال ۰۰۱۰ ، از سه بخش اصلی
، تشکیل شده است. نقطه قوت لایحه بودجه سال ۰۰۱۰ » حمایت از تولید و اشتغال « و » هدفمندی یارانهها «
در کاهش سهم مصارف غیرهدفمندی از کل مصارف موضوع جدول تبصره ) ۰۰ ( است؛ بهطوری که سهم
مصارف غیرهدفمندی از کل مصارف، از ۲۲۵۲ درصد در قانون بودجه ۰۰۸۱ به ۲۹۵۲ درصد در لایحه بودجه
سال ۰۰۱۰ ، تقلیل یافته است. از سوی دیگر در لایحه مزبور، سهم مصارف هدفمندی، ۲۲۵۰ درصد و ۰۹۵۲
درصد نیز نسبت به قانون بودجه سال ۰۰۱۱ افزایش یافته است.
سهم پرداخت یارانه نقدی و غیرنقدی و طرح حمایت معیشتی خانوار از کل پرداختی هدفمندی یارانهها در
قوانین بودجه سنواتی روند کاهشی داشته و از ۰۹۵۲ درصد در قانون بودجه سال ۰۰۸۱ به ۲۹۵۲ درصد در
لایحه بودجه سال ۰۰۱۰ رسیده است.
بر اساس بند )ب( تبصره ) ۰۰ ( لایحه بودجه سال ۰۰۱۰ ، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان
هدفمندسازی یارانهها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان موظف است حداکثر ظرف سه ماه پس از
ابلاغ قانون بودجه سال ۰۰۱۰ ، ضمن دهکبندی درآمدی کلیه خانوارهای یارانهبگیر نسبت به حذف یارانه
نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پردرآمد اقدام نماید تا منابع حاصل، صرف پرداخت یارانه برای حمایت از
اقشار آسیبپذیر با اولویت خانوارهای تحت پوشش و پشت نوبتی نهادهای حمایتی شود.