پیش بینی رفتارهای پیشگیرانه از کووید-۱۹ بر اساس سازه های مدل اعتقاد بهداشتی (HBM): مطالعه مبتنی بر اینترنت در جمعیت استان مازندران

سابقه و هدف: کووید-۱۹ یک بیماری عفونی است که بر اثر ویروس کرونای جدید، ایجاد می شود و پاندمی آن موجب مرگ و میر و خسارات زیادی در دنیا شده است. این پژوهش با هدف تعیین پیش بینی کنندگی سازه های مدل اعتقاد بهداشتی در انجام رفتارهای پیشگیرانه از کووید ۱۹ در استان مازندران انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی (مقطعی) بر روی ۴۰۰ نفر از مردم استان مازندران با سن ۱۸ سال و بالاتر در سال ۱۳۹۹ انجام شد. نمونه ها به صورت دردسترس و از طریق رسانه های اجتماعی جمع آوری شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی به صورت آنلاین جمع آوری شد. داده ها با استفاده از محاسبه فراوانی، میانگین، انحراف معیار، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تحلیل شدند. یافته ها: بین رفتارهای پیشگیرانه از کووید-۱۹ و سازه های حساسیت (۲/۰=r ، ۰۰۰/۰P=)، منافع (۱۲۷/۰=r ، ۰۱۱/۰P=)، موانع (۱۸۹/۰= r ، ۰۰۰/۰P=) و خودکارآمدی (۳۰۲/۰= r ، ۰۰۰/۰P=) همبستگی مثبت و معنی داری مشاهد شد. سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی در مجموع توانستند ۲۶ درصد از واریانس رفتارهای پیشگیرانه از بیماری کووید-۱۹ را پیش بینی کنند که سازه خودکارآمدی(۲۲۰/۰= β) قوی ترین پیش بینی کننده بود. استنتاج: بر اساس نتایج، نقش پیش بینی کنندگی مفهوم خودکارآمدی را برای رفتارهای پیشگیری کننده از کووید-۱۹ بر طبق الگوی اعتقاد بهداشتی تایید می کند، بنابراین از شیوه های افزایش خودکارآمدی از قبیل ترغیب کلامی، افزایش آگاهی نسبت به توانایی های افراد و ارائه الگوهای مناسب برای آن ها می توان به عنوان عوامل ارتقادهنده رفتارهای پیشگیرانه از کووید-۱۹ استفاده کرد.

Keywords:

COVID-۱۹ , Coronavirus , Health Belief Model , preventive behavior , کووید-۱۹ , ویروس کرونا , الگوی اعتقاد بهداشتی , رفتارهای پیشگیرانه