بررسی و مقایسه مکانیسم سمیت ژنتیکی نانوذرات مس و سولفات مس

سابقه و هدف: مس، یک عنصر ضروری می باشد که در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. نانوذرات اکسید مس هم در محصولات مختلف مراقبت از پوست، افزودنی در لوبریکانت ها، روغن ها، پلیمر، پوشاننده های فلزی، پلاستیک، جوهرها و ... مورد استفاده قرار می گیرند. مطالعات قبلی نشان داده اند که هم سولفات مس و هم نانوذرات اکسید مس توانایی القای سمیت ژنتیکی سلول ها و آسیب به DNA سلولی را دارند. لذا در این مطالعه به بررسی و مقایسه سمیت ژنتیکی نانوذرات مس و سولفات مس و هم چنین بررسی استرس اکسیداتیو به عنوان مکانیسم سمیت می پردازیم. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، نمونه خونی از داوطلبان سالم گرفته شد و بعد از جداسازی لنفوسیت ها، به ۱۰ گروه شامل کنترل، سیس پلاتین (۱۲ میکرومولار)، غلظت های مختلف سولفات مس (۱۰، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ نانومولار) و نانوذرات مس (۱۰، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ نانومولار) تقسیم شدند. بعد از ۲۴ ساعت انکوباسیون، ژنوتوکسیستی با تست میکرونوکلئوس و هم چنین مارکرهای استرس اکسیداتیو شامل لیپید پراکسیداسیون و گلوتاتیون ارزیابی شدند. یافته ها: انکوبه کردن نمونههای خونی با مس و نانوذرات مس موجب افزایش تعداد ریزهسته در لنفوسیتها شد. تعداد ریزهسته ایجاد شده در غلظت های برابر در فرم نانو مس بیش تر از فرم مس آن می باشد. هم چنین در گروه دریافت کننده مس و نانو مس، مارکر استرس اکسیداتیو (لیپید پراکسیداسیون) به طور معناداری افزایش و میزان گلوتاتیون کاهش یافت. استنتاج: در مجموع، مطالعه ما سمیت ژنتیکی بیش تر نانو مس را نسبت به مس نشان داد. هم چنین استرس اکسداتیو در ژنوتوکسیستی هر دو فرم نانو مس و مس نقش دارند.

Keywords:

Copper , Nano particle , Genotoxicity , Micronucleus , Oxidative stress , مس , نانوذرات , سمیت ژنتیکی , میکرونوکلئوس , استرس اکسیداتیو