مروری بر آب مروارید در کتاب های قانون فی الطب (ابن سینا) و نور العیون (ابوروح جرجانی)

سابقه و هدف: بر اساس تخمین سازمان بهداشت جهانی( WHO)، آب مروارید شایع ترین عامل نابینایی قابل بازگشت در دنیا است به طوری که ۸/۴۷ درصد از کل نابینایی ها درسراسر جهان ناشی از آب مروارید است. از طرفی مهم ترین پیشرفت پزشکان اسلامی نسبت به یونانیان، چشم پزشکی بوده است به طوری که رازی، اولین شرح جامع و علمی درباره آب مروارید و ابو روح جرجانی نخستین کتاب چشم پزشکی به زبان پارسی را نگاشته اند. مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه مروری غیر نظام مند به روش کتابخانه ای و بررسی متون با تمرکز بر کتب مرجع طب سنتی ایران بوده است.  این کار در ۶ مرحله (یافتن کلید واژه ها، جستجو در منابع، تهیه لیست واحد، دسته بندی، مرتب کردن، مقایسه کردن) انجام شد. سپس در این پژوهش به بررسی آب مروارید در کتاب قانون ابن سینا و نورالعیون ابو روح جرجانی پرداخته شده است. یافته ها: تعریف، علل ایجاد کننده آب مروارید و درمان آن در سه مرحله تغذیه و عادات رفتاری، دارو درمانی و جراحی از هر دو کتاب استخراج گردید.آن چه بسیار متفاوت از طب نوین در این کتب مشاهده شد طیف وسیع اقدامات پیشگیری کننده از ایجاد آب مروارید در حیطه تغییراتی در سبک زندگی بود. استنتاج: هر دو دانشمند معتقدند با تغییراتی در سبک زندگی مانند اجتناب از خوردن برخی خوراکی ها وغیره می توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد و اگر بیماری در مراحل اولیه و درچشم مستحکم نشده باشد بیمار بهترمعالجه می شود و اگر آب مستحکم شده باشد درمان با جراحی امکان پذیراست.

Keywords:

cataract , Avicenna , Jourjani , آب مروارید , ابن سینا , ابوروح جرجانی