ارزیابی میزان غلظت فلزات سنگین در انواع چای سیاه و دم نوش مصرفی شمال ایران و برآورد خطر سلامت در مصرف کنندگان

سابقه و هدف: فلزات سنگین در چای، اثرات زیان باری بر سلامت مصرف کنندگان ایجاد می نمایند. هدف از این مطالعه، تعیین غلظت فلزات سنگین در چای سیاه و دم نوش تولیدی در شهر رشت و برآورد شاخص خطر سلامت دم نوش بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی که در سال ۱۳۹۳ در شهرستان رشت انجام شد، ۵۴ نمونه چای از ۶ برند داخلی و ۳ برند خارجی و دم نوش آن ها به طور تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. پس از آماده سازی نمونه ها، اندازه گیری فلزات سنگین با دستگاه ICP-AES انجام شد. یافته ها: گستره غلظت آرسنیک، سرب، کادمیوم، کروم، کبالت و نیکل در چای سیاه به ترتیب ۰۳/۰ تا ۱/۰، ۵/۰ تا ۵/۳، ۰۷/۰ تا ۶/۰، ۹/۰ تا ۹/۳، ۸/۱ تا ۷/۶ و ۷/۱ تا ۹/۸ میلی گرم بر کیلوگرم و دم نوش تولیدی به ترتیب ۰۱/۰ تا ۰۳/۰، ۱/۰ تا ۴/۰، ۰۴/۰ تا ۲/۰، ۴/۰ تا ۸/۰، ۲/۰ تا ۲/۱ و ۶/۰ تا ۱/۲ میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. میزان آرسنیک و کادمیوم در ۲۲ درصد و سرب در ۱۱ درصد از نمونه های چای زیر حد تشخیص گزارش گردید. استنتاج: علی رغم بالا بودن غلظت برخی از فلزات سنگین در نمونه های چای و دم نوش تولیدی، برآورد شاخص های PTWI و THQ و مقایسه آن ها با حدود پیشنهادی WHO و FAO، هیچ گونه اثرات نامطلوبی را بر سلامت مصرف کنندگان چای نشان نمی دهد. با این وجود نظارت و پایش مستمر بر میزان غلظت فلزات سمی در نمونه های چای اهمیت دارد.

Keywords:

black tea , infusion , heavy metals , PTDI , PTWI , THQ , چای سیاه , دم نوش , فلزات سنگین , میزان دریافت روزانه و هفتگی , شاخص خطر سلامت