ارتباط تولیدات علمی علوم پزشکی کشور در پایگاه اسکوپوس با بار بیماری های ایران

سابقه و هدف: با توجه به روند پر شتاب تولید علم در حوزه علوم پزشکی در کشور، این سوال پیش می آید که آیا این روند در راستای مشکلات بهداشتی، درمانی می باشد. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط تولیدات حوزه علوم پزشکی کشور در پایگاه اسکوپوس طی سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ با بار بیماری ها در ایران می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه علم سنجی از طریق مشاهده مستقیم و فیش برداری الکترونیکی گردآوری شد. جامعه آماری، تولیدات علمی موجود در موضوعات مورد نظر این پژوهش که توسط پژوهشگران ایرانی در طی سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ در پایگاه های اطلاعاتی Scopus نمایه سازی شده است، در نظر گرفته شد و با استفاده از فیلدAffiliation  دایره جستجو به کشور ایران محدودگردید. به منظور استخراج داده ها، کلیدواژه های مرتبط با حوادث ترافیکی، بیماری های ایسکمیک قلب، اختلال افسردگی اساسی، اعتیاد و بیماری های عروقی مغز که بیش ترین بار بیماری های را دارند، در پایگاه اسکوپوس جستجو گردید و خروجی های علم سنجی نیز ثبت گردید و ارتباط تولیدات علمی با بار بیماری ها بررسی گردید. یافته ها: در مجموع، ۲۸۲۴ رکورد بازیابی شد که بالاترین رکورد با ۱۵۳۰ عنوان به اختلال افسردگی و کم ترین رکورد با ۶۲ عنوان به اعتیاد تعلق داشت. بیش ترین h-index مربوط به اختلال افسردگی اساسی و بیش ترین درصد تولیدات با حداقل یک ارجاع مربوط به اعتیاد بود. همبستگی ضعیفی بین شاخص سال های از دست رفته عمر در اثر مرگ زود هنگام (۲/۰= p، ۸/۰= r) و شاخص سال های سپری شده با ناتوانی ناشی از بیماری ها و صدمات (۸/۰= p، ۲/۰= r) و هم چنین همبستگی مثبت قوی بین شاخص مورتالیتی مربوط به بیماری (۲۰۵/۰= p، ۹/۰= r) با تولیدات علمی مربوطه وجود داشت. استنتاج: تولیدات علمی محققان و پژوهشگران ایرانی در پایگاه اسکوپوس در راستای بار بیماری های کشور نبوده است ولی در راستای بیماری هایی که مورتالیتی بالایی دارند، بود.

Keywords:

scientific products , Iran , burden of disease , medical science , scientometric , Scopus , تولیدات علمی , کشور ایران , بار بیماری , علم سنجی , علوم پزشکی , Scopus