میزان همبستگی خود- استنادی مجله با ضریب تاثیر در نشریات علمی حوزه ی علوم پزشکی منتشر شده بر اساس گزارش های پایگاه استنادی علوم جهان اسلام

مقدمه: در این پژوهش، میزان همبستگی خود- استنادی مجله با ضریب تاثیر در مجله های علمی حوزه ی علوم پزشکی بین سال های ۱۳۸۰  تا ۱۳۸۶ بر اساس گزارش های استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بررسی شده است. هدف از این پژوهش، تعیین خود- استنادی مجله و تشخیص همبستگی بین ضریب تاثیر مجله و خود- استنادی مجله در حوزه ی علوم پزشکی بود. بدیهی است که تعدادی از استنادها را خود– استنادی مجله تشکیل می دهد و این موضوع چنانچه در حد زیاد باشد، سبب می شود که مجله در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد؛ بنابراین محاسبه ی ضریب تاثیر بدون خود– استنادی ضروری به نظر می رسد.روش بررسی: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی و آزمون آماری همبستگی Pearson انجام گرفت. جامعه ی مورد مطالعه شامل ۳۰۹ مجله ی حوزه ی علوم پزشکی دارای ضریب تاثیر موجود در گزارش های استنادی نشریات فارسی در سال های ۸۶-۱۳۸۰ بود. با مراجعه به گزارش های استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و انتخاب سال و سپس انتخاب حوزه ی علوم پزشکی، مجلات دارای ضریب تاثیر در سال مشخص نشان داده شد و آن گاه با استفاده از گزینه ی نشریات استنادکننده، فهرست مجلات استنادکننده به مجله ی مورد نظر قابل مشاهده بود که با استفاده از این فهرست تعداد خود– استنادی ها و خود– استنادی های موثر در ضریب تاثیر تعیین شد؛ داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری ضریب همبستگی Pearson در سطح معنی داری ۰۱/۰ مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: رابطه ی معنی داری بین ضریب تاثیر و خود– استنادی مجله وجود داشت (۰۰۱/۰ > P، ۵۵۶/۰ = r). ضریب همبستگی Pearson نشان داد که رابطه ی معنی داری در جهت منفی بین ضریب تاثیر و تعداد مقاله در حوزه ی علوم پزشکی در سال های مورد بررسی برقرار است (۰۰۱/۰ > P، ۳۵۰/۰- = r). رابطه ی معنی داری بین تعداد مقاله و تعداد خود– استنادی مجله وجود نداشت (۲۳۳/۰ = P، ۰۶۸/۰ = r). نرخ خود- استنادی مجله در حوزه ی علوم پزشکی در سال های مورد بررسی روندی نزولی داشت. پس از حذف خود– استنادی مجله، رتبه ی ۱۰۰ مجله کاهش و ۱۹۲ مجله افزایش یافت و در رتبه ی ۱۷ مجله تغییری حاصل نشد.نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که مجلات با ضریب تاثیر بالا دارای خود- استنادی بیشتری هستند، یعنی خود- استنادی بر ضریب تاثیر مجله تاثیر مثبت دارد. با توجه به آن که نرخ خود– استنادی در حوزه ی علوم پزشکی در مقایسه با تحقیقات مشابه، میزان بالاتری را دارا می باشد و بالا بودن نرخ خود- استنادی باعث می شود که مجله در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد، سردبیران و ناشران باید در سیاست گزینش مقالات خود تجدید نظر نمایند.واژه های کلیدی: نشریات؛ نشریات ادواری؛ استناد.