ارزیابی فنی و اقتصادی استفاده از سوختهای CNG, LPG و بنزین در بخش حمل و نقل کشور

چندین دهه است که بنزین و گازو ئیـل بـه عنـوان سـوختهای اصلی بخش حمل و نقـل در بسـیاری از کشـورها، از جملـه ایران مورد استفاده قرار مـی گیرنـد . در حالیکـه مصـرف ایـن سوختها علاوه بر تحمیل هزینه های مستقیم گـزاف ناشـی از تامین آنها، موجب انتشـار مـواد مضـر و آلاینـده بـا ترکیبـات شیمیایی مختلف می شـوند کـه بـه نوبـه خـود باعـث ایجـاد صدمات زیست محیطی و تحمیل هزینه های غیر مستقیم مـی گردند . کشورهای مختلف با توجه بـه سـاختار کلـی نظـام اقتصـادی خود، منابع اولیه و امکان دسترسی ارزانتر و ساده تر بـه انـواع سوختها و همچنین شرایط جوی و زیست محیطی و سیاسـت های کلان مربوطه، به سیاسـ تگذاری و تـدوین برنامـه هـا در مساله تامین سوخت در بخش حمل و نقل می پردازند . در این راستا طی سالهای اخیر، گسترش استفاده از سـوختهای دیگـر بخصوص پاک گازی نظیر LPG, CNG بـیش از گذشـته مـد نظر قرار گرفته است . کشور ایران نیز از این امر مستثنی نبـوده و سیاستهای مختلف و حتی بعضا متناقضـی را طـی سـالهای گذشته اعمال نموده است . در اواخر دهه 60 و اوایل دهـه 70 شمسی سیاستهای مبتنی بر توسعه ظرفیتهای اسـتفاده از LPG در بخش حمل و نقل تدوین و اعمال گردید . در حالیکه طـی سالهای اخیر تاکید شدیدی بر استفاده وسیع از سوخت CNG حتی به جای LPG شده است . افزایش شدید قیمت جهانی نفت خـام و بـه تبـع آن افـزایش قیمت فرآورده های نفتی بخصوص بنزین، وابسـتگی اقتصـاد ملی به حجم صادرات نفت خام و ظرفیـت محـدود تولیـد و پالایش نفت خام در کشور، حجم عظیم ذخایر گازی کشور و جایگاه ایران در مکان دوم جهانی با در اختیار داش تن بـیش از 15 درصد ذخایر گازی جهان، توسعه طرحهای تولید و تصفیه گاز طبیعی در منطقه پارس جنـوبی و تولیـد LPG بـه عنـوان یکی از محصولات مهم این طرحها، جملگی مبـاحثی هسـتند که در تامین و عرضه سوخت در بخش حمل و نقـل و ایجـاد زیرساختهای انتقال و توزیع، در برنامه ریزی های بلند مـدت باید مد نظر قرار گیرند .

Keywords:

گاز طبیعی فشرده CNG , گاز مایع LPG , بخش حمل و نقل , آلاینده های زیست محیطی کد طبقه Q51 , Q42 :JEL