معدنی شدن کربن و نیتروژن در یک خاک آهکی پس از افزودن بقایای گیاهی و گوگرد

فرآیندهای معدنی شدن کربن و نیتروژن آلی نقش عمده ای در عرضه عناصر غذایی ضروری برای رشد گیاه ایفا می کنند، از طرف دیگر، به دلیل پائین بودن مقدار ماده آلی خاک در مناطق خشک و نیمه خشک، فعالیت میکروبی در خاک های این مناطق اغلب با محدودیت کربن روبه روست که می توان برای افزایش جمعیت و فعالیت جوامع میکروبی، بقایای گیاهی را به خاک افزود. استفاده از مواد اسیدزا از جمله گوگرد می تواند مشکل قابلیت جذب اندک برخی از عناصر غذایی را در کوتاه مدت و کندی تجزیه بقایای گیاهی در دراز مدت خاک های آهکی رفع کند. بنابراین، هدف از این مطالعه بررسی اثرات متقابل بقایای گیاهی و گوگرد بر معدنی شدن کربن و نیتروژن و سرعت معدنی شدن آنها در یک خاک آهکی است. این آزمایش به صورت فاکتوریل شامل دو فاکتور ۱) بقایای گیاهی مختلف (گندم، یونجه، ذرت، برنج، بادام، گردو و انگور) و ۲) سطوح مختلف گوگرد (۰، ۵ و ۱۰ تن بر هکتار) در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار تحت شرایط انکوباسیون اجرا گردید. تاثیر کاربرد بقایای گیاهی و گوگرد بر معدنی شدن کربن و نیتروژن در طول ۹۷ روز انکوباسیون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه حاکی است که کاربرد بقایای گیاهی بر فرآیند های معدنی شدن کربن و نیتروژن و سرعت معدنی شدن آنها اثر مثبت و معنی دار داشت و سبب افزایش معدنی شدن کربن تا ۲ برابر گردید. اثر بقایای گیاهی بر معدنی شدن نیتروژن به کیفیت شیمیایی و نسبت کربن به نیتروژن آنها بستگی داشت. اثر گوگرد بر معدنی شدن کربن و سرعت معدنی شدن آن بسیار معنی دار بود و سبب افزایش میزان تنفس میکروبی در طول دوره انکوباسیون گردید ولی افزودن این عنصر اثر معنی دار بر معدنی شدن نیتروژن و همچنین سرعت معدنی شدن آن نداشت. اثرات متقابل افزودن بقایای گیاهی و گوگرد بر فرآیندهای معدنی شدن کربن و نیتروژن اساسا به کیفیت شیمیایی بقایای گیاهی و میزان مصرف گوگرد وابسته است. به طور مختصر، بقایایی که حاوی ترکیبات مقاوم به تجزیه بیشتری مانند لیگنین هستند، فعالیت میکروبی کمتری را نشان دادند.

Keywords:

بقایای گیاهی , خاک های آهکی , سرعت معدنی شدن کربن و نیتروژن , گوگرد , معدنی شدن کربن و نیتروژن