سبک شناسی نزهه العقول فی لطایف الفصول و تردید در انتساب آن به صاحب جوامع الحکایات و لوامع الروایات

پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن برشمردن ویژگی های نسخه خطی نزهه العقول فی لطایف الفصول ابوطاهر محمد بن محمد یحیی عوفی به بررسی سبک­شناسانه متن در سه قلمرو زبانی، فکری و ادبی با استفاده از داده­های متنی بپردازد. از آن جایی که در تک نسخه نزهه العقول (کتابخانه آیت الله مرعشی به شماره: ۹۰۸۴)، نامی از کاتب و تاریخی برای کتابت ذکر نشده، این پژوهش بر آن است تا با توجه به مختصات سبک شناسی، به حدود تاریخی و گونه نثر آن بپردازد. این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است و بر اساس بررسی های صورت گرفته، مختصات زبانی این متن، به حدود قرن ششم تا هشتم باز می گردد. همچنین از نظر ادبی، نثری فنی است که در بخش اعظم متن به توصیف و ادبیت می پردازد. از صناعات ادبی به شکلی تازه و مبتنی بر نثر فنی بهره مند شده است؛ صناعاتی چون: تشبیه، استعاره، مضمون سازی های بدیع، تاویل حروفی، جناس سازی های خاص مصنف اثر. از نظر فکری نیز این اثر در ذیل متونی می گنجد که مبین مفاهیم اخلاق اسلامی است. احترام مصنف به امامان شیعه نیز در متن به چشم می خورد. ضمن این که بر مبنای پژوهش حاضر، انتساب متن نزهه العقول به صاحب جوامع الحکایات، جای تردید و تشکیک دارد. ­­

Keywords:

سبک­ شناسی , نزهه العقول , عوفی , نثر فنی , تردید