تحلیل انتقادی گفتمان سلفی در شعر معاصر عرب با تکیه بر الگوی فرکلاف مطالعه موردی دیوان السیاسیات احمد محرم
Publish place: The Quarterly Journal of Lesān-E Mobeen، Vol: 15، Issue: 53
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 54
This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LEM-15-53_003
تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1402
Abstract:
اندیشه سلفی، به عنوان یک پدیده رئالیستی، از مهم ترین موضوعاتی است که در صد سال اخیر در عرصه سیاسی اجتماعی و بالطبع در عرصه ادبی راه یافته و به یک گفتمان تبدیل شده است. این اندیشه در معنای اصطلاحی امروز، نتیجه جریانی در تاریخ اسلام است که در تمسک به دین، خود را تابع سلف صالح دانسته و در اعمال و اعتقادات از سلف، یعنی پیامبر اسلام (ص)، صحابه و تابعین پیروی می کنند. البته آنچه امروزه در عرصه سیاسی و اجتماعی مشاهده می شود، جریانات انحرافی سلفیه است که محصول تفسیر نادرست ابن تیمیه از مفاهیم توحید، شرک، سنت و بدعت است. این پژوهش، با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، به تحلیل گفتمان سلفی در اشعار احمد محرم، شاعر ناسیونالیست و اسلام گرای مصری پرداخته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اشعار سیاسی محرم متکی بر ایدئولوژی اسلامی در سه محور اسلام گرایی، ملی گرایی و گرایش های قومی و عربی تبلور می یابد. گفتمان سلفی اصلاح گرا در شعر احمد محرم متاثر از گرایش سلفی سیدجمال الدین اسدآبادی و محمد عبده به موضوعاتی مانند تشکیل جامعه اسلامی، بازگشت به اسلام اصیل و قرآن، حاکمان نالایق، جهل، غفلت و ضعف اراده در مردم و مبارزه با استعمار می پردازد. اشعار سیاسی محرم بیانگر یک هویت تکواره است که از نگرش اسلامی وی نشات گرفته است. از سوی دیگر، تقابل با گفتمان عرفی و سکولار در جامعه مصر، رجوع به گذشته و جامعه آرمانی، مفاهیمی هستند که هویت مقاومت را در سلفی گری شاعر ایجاد و تقویت نموده اند.
Keywords:
Authors
مریم علی یاری
دانشجوی دکتری دانشگاه تهران
ابوالحسن امین مقدسی
استاد دانشگاه تهران