پهنه بندی زمین لرزه ای گستره تهران و نواحی مجاور با استفاده از مجموعه های فازی

ارزیابی خطر زمین لرزه، مانند بسیاری از موضوعات دیگر زلزله شناسی، به دلیل تنوع عوامل موثر در وقوع زمین لرزه ها، مبحث پیچیده ای است. وجود عدم قطعیت که ناشی از مبهم بودن و ناکامل بودن داده های مرتبط است، استفاده از روش های مناسب در بررسی خطر زمین لرزه را اجتناب ناپذیر می کند. استفاده از روش فازی این امکان را فراهم می سازد که بتوان عدم قطعیت ها را در این بررسی ها لحاظ کرد. در این پژوهش با استفاده از روش احتمالاتی و به کارگیری مجموعه های فازی، به مثابه ریاضیاتی که براساس عدم قطعیت بنا شده، تحلیل خطر زمین لرزه برای منطقه تهران و نواحی پیرامون، صورت گرفته است. ابتدا، پارامترهای موردنیاز محاسبات تحلیل احتمالاتی خطر زمین لرزه، با روش برش به صورت فازی محاسبه شده اند. پس از به کارگیری مقادیر فازی در روابط موجود و استخراج خروجی به صورت فازی، با استفاده از روش مرکز سطح، خروجی غیر فازی شده است و درنهایت برای شبکه ای از نقاط، در منطقه ای به مختصات N°۳۷-°۳۴ و E °۵۴ - °۵/۴۹ شامل تهران و نواحی پیرامون، مقادیر شتاب افقی مورد انتظار از رویداد زمین لرزه در چشمه های بالقوه زمین لرزه محاسبه و نقشه های پهنه بندی خطر زمین لرزه در گستره تهران تهیه شده است. نقشه های پهنه بندی خطر زمین لرزه برای ۱۰% احتمال افزایش در ۵۰ سال (دوره بازگشت ۴۷۵ سال)، و ۶۳% احتمال افزایش در ۵۰ سال (دوره بازگشت ۵۰ سال)، در گستره تهران تهیه و ارائه شده است. با توجه به نقشه های ارائه شده، شهر تهران در پهنه ای با شتاب جنبش زمین معادل g۳۸/۰-g۳۵/۰ برای ۱۰% احتمال افزایش در ۵۰ سال، و g۱۵/۰-g۱۲/۰ برای ۶۳% احتمال افزایش در ۵۰ سال قرار دارد. مقایسه نتایج این مطالعه با نتایج تحقیقات انجام شده به روش های مرسوم، نشان از دقت جمع آوری داده های پایه، انتخاب مناسب تابع های عضویت و تطبیق بهتر نتایج با تجربیات موجود دارد.

Keywords:

برش , تحلیل خطر زمین لرزه , چشمه های بالقوه زمین لرزه , مجموعه های فازی