سازوکارهای کانونی زمین لرزه ۱۱ فروردین ۱۳۸۵ سیلاخور، پیش لرزه ها و پس لرزه های آن براساس داده شکل موج ایستگاه های لرزه نگاری ایران

زمین لرزه ای با بزرگی ML=۶.۱ (IIEES) و Mw=۶.۵ (تحقیق حاضر) در ساعت ۰۴:۴۷:۰۲ ( به وقت محلی) بامداد ۱۱/۰۱/۱۳۸۵ در مجاورت روستای درب آستانه دشت سیلاخور به مختصات جغرافیایی ۶۵ر۳۳ درجه عرض شمالی و ۹۱ر۴۸ درجه طول شرقی از توابع شهرستان بروجرد رخ داده است که در همه استان های هم جوار احساس شد. این زمین لرزه دارای دو پیش لرزه بوده است که این امر باعث حساسیت مردم منطقه و خروج شبانه اهالی از اقامتگاه ها شد؛ به گونه ای که تلفات انسانی ناشی از زمین لرزه اصلی به کمتر از ۷۵ نفر تقلیل یافت (قابل مقایسه با زمین لرزه پنجم دی ماه ۱۳۸۲ بم که با همین بزرگی بیش از ۲۶۰۰۰ تلفات انسانی به بار آورد). این زمین لرزه با توجه به بزرگی و موقعیت آن در اکثر ایستگاه های لرزه نگاری داخل کشور ثبت شد. ثبت رقمی رویدادهای لرزه ای در ایستگاه های محلی اهمیت زیادی برای تحلیل پارامترهای منبع زمین لرزه دارد. در این مقاله محاسبه سازوکارهای کانونی براساس مدل سازی شکل موج دو پیش لرزه، زمین لرزه اصلی و چند پس لرزه ثبت شده در ایستگاه های لرزه نگاری باند پهن پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله صورت گرفته است. در این پژوهش از روش مدل سازی شکل موج (آکی و ریچارد، ۱۹۸۰) برای محاسبه سازوکارکانونی و سایر پارامترهای منبع رویدادهای لرزه ای استفاده شده است. علاوه بر آن، لایه بندی زمین به صورت افقی برای فاصله های منبع – گیرنده ۱۳۵-۱۵۰۰ کیلومتر مطابق روش توسعه یافته سای کیا (۱۹۹۴) برای روش بسامد – عدد موج مورد استفاده قرار گرفته است. برای بهینه سازی عمق رویدادهای لرزه ای روش های متعددی مورد بررسی قرار گرفته است (برای نمونه روش درگر و هلمبرگر، ۱۹۹۰) در این راستا سعی شده است تا همه احتمالات برای عمق های ۵- ۵۰ کیلومتر در فرایند بهینه سازی عمق رویدادها در نظر گرفته شود. نتایج این پژوهش روشن می سازد که سازوکار غالب برای رویدادهای بررسی شده، از نوع راست گرد امتدادلغز است که این نتیجه با خصوصیات گسل اصلی عهد حاضر (در گستره دورود – بروجرد) هم خوانی دارد. برازش مناسب شکل موج ها روی هر سه مولفه لرزه نگاشت های ثبت شده در ایستگاه های محلی، دقت نتایج به دست آمده را مورد تایید قرار می دهد. تعیین عمق رویدادهای لرزهای با مدل سازی شکل موج از نتایج دیگر این پژوهش است. محاسبات ما عمق رویدادهای لرزه ای این ناحیه را بین ۱۵ الی ۲۰ کیلومتر نشان می دهد که در پوسته بلورین منطقه محدود شده است.

Keywords:

زاگرس , زمین لرزه سیلاخور , سازوکارکانونی , گسل اصلی عهد حاضر , مدل سازی شکل موج