نقش چاهکها در متنوعسازی اقتصاد روستایی، (مطالعه موردی: شهرستان زهک در استان سیستان و بلوچستان)
Publish place: Human Geography Research، Vol: 43، Issue: 2
Publish Year: 1390
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 112
This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_JHGR-43-2_004
Index date: 1 November 2023
نقش چاهکها در متنوعسازی اقتصاد روستایی، (مطالعه موردی: شهرستان زهک در استان سیستان و بلوچستان) abstract
چاهکها در سالیان اخیر در اقتصاد روستایی شهرستان زهک اهمیت ویژهای یافتهاند. حفر چاهکها از جمله تکنیکهای مردم این منطقه در مقابله با خشکسالی و تنوعبخشی به محصولات کشاورزی است. شهرستان زهک به دلیل موقعیت جغرافیایی آن در مقایسه با دیگر نقاط کشور دارای رطوبت و بارندگی بسیار کمی (۶۰ میلیمتر در سال) است. فقدان سفرههای آب زیرزمینی (بهجز جریانات زیرسطحی و زهاب کشاورزی) و نوسانات آب هیرمند، کشاورزان این منطقه را همواره با مشکلات عدیدهای روبهرو میسازد. اما آنان در خشکسالیهای اخیر با حفر چاهکها و بهکارگیری الگوهای کشت امروزین نه تنها بر مشکل کمآبی فائق آمدهاند، بلکه توانستهاند به سطح درآمدزایی نیز برسند. این مقاله ضمن بیان مبانی نظری تنوعبخشی در فعالیتهای اقتصاد روستایی، به بیان نقش چاهکها در بخشهایی مانند: آبزیپروری، کشت گلخانهای، دامپروری و مانند اینها میپردازد. در مبانی نظری به رویکرد متنوعسازی و تجربیات کشورهای مختلف به عنوان راه کار مقابله با خشکسالی پرداخته شده و در نهایت مقایسهای در زمین? تنوع محصولات کشاورزان و تغییر الگوی کشت منطقه ناشی از آب چاهکها صورت گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی تحلیلی و موردی میدانی است و نمونهگیری از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه بوده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشها و تکنیکهای آماری و تحلیل همبستگی استفاده شده است. بر اساس یافتههای این پژوهش، در مناطقی از شهرستان زهک که به آب تابستانه چاهکها دسترسی دارند، تنوع محصولات کشاورزی و سطح نسبتا بالای درآمد به چشم میخورد و ساکنان آنها به آینده شغلیشان نیز امید بیشتری دارند. این در حالی است که روستاهایی که به آب چاهکها کمتر دسترسی دارند، فقط به کشت گندم و جو اکتفا کردهاند. کشاورزانی که از چاهکها استفاده میکنند، در مقایسه با دیگران مشارکتهای اقتصادی و اجتماعی بیشتری دارند و چاهکها توانستهاند منابع آبی مطمئن برای فعالیتهای اقتصادی فراهم سازند.
نقش چاهکها در متنوعسازی اقتصاد روستایی، (مطالعه موردی: شهرستان زهک در استان سیستان و بلوچستان) Keywords:
نقش چاهکها در متنوعسازی اقتصاد روستایی، (مطالعه موردی: شهرستان زهک در استان سیستان و بلوچستان) authors
جعفر جوان
استاد گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد
حمید حیدری مکرر
دانشجوی دوره دکترای رشته جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد