ژئوپولیتیک نوین خاورمیانه و سیاست خارجی ایران

تاثیر ژئوپولیتیک در جهت گیری سیاست خارجی کشور ها و نظام بین الملل همواره یکی از دغدغه های ذهنی پژوهشگران حوزه روابط بین الملل بوده که طی سال های گذشته مخصوصا تحت تاثیر حادثه ۱۱ سپتامبر دوچندان شده است. منطقه خاورمیانه از جمله مناطقی است که همواره با برخورداری از موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک خود بیشترین تغییرات را در این زمینه داشته و نگاه های بسیاری را به سمت خود جلب کرده است. بنابراین شناخت ژئوپولیتیک جدید خاورمیانه و ارزیابی تحولات نظام بین الملل کنونی در بستر تحلیل ژئوپولیتیک نوین می تواند نقش موثری در اتخاذ سیاست خارجی مناسب از سوی کشور های منطقه ایفا کند. این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی انجام شده است و گردآوری اطلاعات نیز به روش کتابخانه ای- اسنادی می باشد. دوره بررسی در این پژوهش مربوط به تحولات پس از حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی بوده و دوره های گوناگون روابط خارجی ایران بررسی و از نظر ژئوپولیتیک نوین مورد آزمون قرار گرفته است. با توجه به نقش تاثیرگذار ایران به عنوان یکی از مهمترین بازیگران منطقه ای بر روند تحولات سیاسی- اجتماعی خاورمیانه، پژوهش حاضر ضمن بررسی الگوهای مختلف رفتاری در سیاست خارجی کشور، جایگاه ژئوپولیتیک نوین در تعیین سیاست خارجی ایران را در خاورمیانه بررسی کرده و الگوی رقابت و تعامل را برای سیاست خارجی ایران معرفی و پیشنهاد می کند.

Keywords:

امنیت ایران , خاورمیانه , روابط بین الملل , ژئوپولیتیک , سیاست خارجی