ارزیابی کارایی فنی صنایع کارخانه ای ایران

هدف از این تحقیق بررسی سطح کارایی فنی صنایع کارخانه ای ایران و تشخیص عوامل موثر بر عملکرد آنها، با استفاده از تابع مرزی تصادفی است. برای این منظور داده های تلفیقی صنایع کارخانه ای ایران بر اساس طبقه بندی استاندارد بین المللی فعالیت های صنعتی (ISIC) جمع آوری شده و با استفاده از مدل اثرات ناکارایی بتیس و کولی (۱۹۹۵)، میزان کارایی فنی و عوامل موثر بر عملکرد رشته فعالیت های صنعتی مختلف طی سال های ۸۶-۱۳۷۵ مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتیجه­ ی تحقیق نشان داد که میانگین کارایی فنی صنایع کارخانه ای ایران طی دوره­ ی مورد مطالعه ۵۵/۰ بوده است. صنایع فعال در زمینه­ی تولید محصولات اساسی مسی و تولید فرآورده های نفتی تصفیه شده به­ ترتیب با سطح کارایی ۸۳/۰ و ۷۸/۰ به طور نسبی از سطح کارایی فنی بالاتری در مقایسه با دیگر رشته فعالیت های صنعتی برخوردار بوده­ اند. در مقابل، صنایع فعال در زمینه ­ی تولید آجر و آماده سازی و آرد کردن غلات و حبوبات با سطوح کارایی ۲۱/۰ و ۲۳/۰ دارای پایین ترین میزان کارایی فنی بوده اند. متوسط سطح کارایی بیشتر صنایع بین ۵۰/۰ تا ۶۰/۰ متغیر بوده است و فقط پنج صنعت دارای میانگین کارایی بیش از ۷۰ درصد بوده­ اند. بررسی عوامل موثر بر کارایی صنایع کارخانه ای نشان داد که با وجود افزایش شدت انرژی و افزایش ناکارایی صنایع، افزایش اندازه ­ی صنایع کارخانه ای ایران، سطح ناکارایی صنایع را کاهش نداده و مالکیت دولتی صنایع کارخانه ای اثری بر سطح ناکارایی آنها نداشته است. طبقه بندی JEL:  L۰۰ ،C۳۳

Keywords:

تابع مرزی تصادفی , کارایی فنی , صنایع کارخانه ای , روش پارامتریک , تابع تولید ترانسلوگ , شدت انرژی , اندازه بنگاه , مالکیت دولتی