مقایسه اثربخشی بازی های توانبخشی شناختی رایانه ای (بازی آرام) و بازی های توانبخشی عملی (بازی های توجهی) بر حافظه کاری، بازداری پاسخ، و درک مطلب دانش آموزان نارساخوان

زمینه و هدف: نارساخوانی، یکی از شایع­ ترین اختلالات یادگیری است که امکان سرایت به دیگر حوزه ­های تحصیلی و افت تحصیلی دانش ­آموزان دبستانی را در پی دارد. بدین ترتیب پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی بازی­ های­ توان بخشی شناختی رایانه ­ای (آرام) ­و بازی های توانبخشی عملی (بازی­ های توجهی) بر حافظه کاری، بازداری پاسخ، و درک مطلب دانش­آموزان دارای اختلال یادگیری خاص از نوع خواندن انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع شبه ­تجربی با طرح پیش­ آزمون- پس ­آزمون شامل دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه فعال بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش ­آموزان مشغول به تحصیل در پایه ­های دوم تا پنجم مقطع ابتدایی شهرستان اندیمشک در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود که با روش نمونه ­گیری در دسترس ۶۰ دانش­ آموز انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه ۲۰ نفری (دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه فعال) جایدهی شدند. برای گروه یکم بازی توانبخشی شناختی رایانه­ای و برای گروه دوم بازی توانبخشی عملی در ۱۱ جلسه ۴۵ دقیقه ای اجرا شد؛ در حالی که گروه گواه مداخله­ ای را دریافت نکرد. هر سه گروه در پیش­آزمون و پس­آزمون به آزمون­ های حافظه کاری وکسلر، برو-نرو، و آزمون خواندن و نارساخوانی (نما)، پاسخ دادند و داده ­های به­ دست آمده از این ابزارها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون مقایسه زوجی بنفرونی تحلیل شدند.  یافته ­ها: نتایج تحلیل داده ­ها نشان داد که بازی­ های توانبخشی شناختی (رایانه­ ای و عملی) باعث بهبود حافظه کاری، بازداری پاسخ، و درک مطلب دانش ­آموزان نارساخوان می­ شوند (۰/۰۵ >p). همچنین نتایج آزمون بنفرونی نشان داد که توانبخشی رایانه ­ای در مقایسه با بازی ­های عملی از اثربخشی بالاتری برخوردار است. نتیجه­گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، بازی ­های توانبخشی (رایانه­ ای و عملی) می ­توانند به عنوان یک روش کارآمد در درمان اختلالات یادگیری توسط مشاوران و متخصصان به کار گرفته شوند.

Keywords:

Cognitive rehabilitation , working memory , response inhibition , reading comprehention , dyslexia , توانبخشی شناختی , حافظه کاری , بازداری پاسخ , درک مطلب , نارساخوانی