بررسی فرایند تولید نانوذرات لیپیدی جامد؛ تاثیر پارامترهای فرآیند بر ویژگی های پیش امولسیون و امولسیون نهایی

نانوذرات لیپیدی جامد یکی از سیستم های انتقال کاربردی است که در سال های اخیر جهت دورن پوشانی مواد فعال زیستی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. یکی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی مهم این نانوحامل ها اندازه ذرات است که بسیار تحت تاثیر فرمولاسیون و فرایند تولید آنها قرار می گیرد. شرایط نامناسب فرایند تولید نانوحامل ها در مرحله پیش امولسیون و امولسیون اصلی باعث ایجاد اندازه ذرات نامناسب و همچنین ناپایداری امولسیون و تشکیل ژل می گردد. بنابراین در این پژوهش فرایند تولید نانوذرات لیپیدی جامد تولید شده با دو لیپید کمپریتول و پریسیرول به صورت جداگانه با روش هموژنیزاسیون گرم بررسی و بهینه سازی شد. بدین جهت پارامترهای فرایند مانند زمان همزنی با استفاده از همزن دور بالا جهت تهیه پیش امولسیون و همچنین شدت میدان نوسان و زمان اعمال فراصوت بر پیش امولسیون جهت دستیابی به کوچک ترین اندازه ذرات نانوحامل ها مورد بررسی قرار گرفت. در تهیه پیش امولسیون، کوچک ترین اندازه ذره در زمان ۱۸۰ ثانیه  ودور همزن  ۱۶۰۰۰ دور در دقیقه در نانوذرات پرسیرول (nm) ۳±  ۳۷۳ و در نانوذرات کمپریتول (nm) ۴±  ۶۱۹ بود. همچنین در تهیه امولسیون نهایی میدان نوسان ۴۰٪ و زمان ۳ دقیقه کوچک ترین اندازه نانوذرات لیپیدی جامد پریسیول ((nm) ۲±  ۲۵۹) و نانوذرات لیپیدی جامد کمپریتول ((nm) ۵±  ۳۹۷) را ایجاد کرد. سپس خصوصیاتی مانند پراکندگی اندازه ذرات، پتانسیل زتا و مشاهدات بصری نانوحامل های تولید شده در شرایط بهینه تولید، بررسی شد. نتایج نشان داد که نانوذرات لیپیدی جامد پریسیرول علاوه بر اندازه ذرات کوچک تر دارای پتانسیل زتای بالاتری ( mV۶۰/۰  ± ۳۰/۱۲-) در مقایسه با نانوحامل کمپریتول ( mV۱۷/۰± ۹۷/۸-) بود. اما پراکندگی اندازه ذرات هر دو نانوحامل تفاوت معنی داری نداشت. همچنین مشاهدات بصری هر دو نانوحامل در پایان زمان نگهداری هیچ گونه ناپایداری را نشان نداد.

Keywords:

Solid lipid nanoparticles , ultrasound , Compritol , Precirol , Particle size , نانوذرات لیپیدی جامد , فراصوت , کمپریتول , پریسیرول , اندازه ذرات