ارزیابی ویژگی های بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی دانه ی گندم تحت تاثیر دما و غلظت متفاوت گازهای اکسیژن، ازت و دی اکسیدکربن

چکیده گندم غله ای است که به صورت میانگین، یک سوم از کل محصولات دانه ای را تشکیل می دهد. در این پژوهش که برای اولین بار در ایران صورت می پذیرد، اثرات بوجاری (صفر و ۱۰۰ درصد)، دما (۲۰ و ۴۰ درجه سانتی گراد)، مدت زمان نگهداری (۲، ۴، ۶ و ۸ هفته) و تزریق دوزهای مختلف گاز های دی اکسید کربن، ازت و اکسیژن (هوا، ۹۰% N۲ + ۱۰% O۲، ۹۰%  CO۲ + ۱۰% O۲ و ۴۵% CO۲ + ۴۵% N۲ + ۱۰% O۲) در بسته های نگهداری گندم، روی برخی از ویژگی های بیولوژیکی (افت مفید و غیرمفید)، فیزیکی (هکتولیتر و وزن هزاردانه) و شیمیایی (اسیدیته، pH و خاکستر) دانه ی گندم رقم n-۸۰ در استان گلستان بررسی شدند. نتایج نشان دادند، اثرت بوجاری (۰۱/۰ > P) و مدت زمان نگهداری و سطوح گازی (۰۵/۰ > P) تاثیر معنی داری بر میزان افت مفید دانه های گندم داشتند. همچنین میزان افت مفید دانه های گندم از ۴۷۸۸/۱ درصد در بسته های حاوی ۴۵% از گازهای دی اکسیدکربن و نیتروژن به ۰۶۲۵/۱ درصد در بسته های حاوی ۹۰% دی اکسید کربن کاهش یافت. میزان افت غیر مفید گندم با بالا رفتن سطوح بوجاری ۳/۹۳ % کاهش و با افزایش مدت نگهداری ۹/۸۴ % افزایش یافت. میزان وزن هکتولیتر دانه ی گندم با بالا رفتن سطوح بوجاری و مدت نگهداری به ترتیب معادل ۷۱/۰ درصد و ۴۴/۱۶ درصد افزایش یافت. وزن هزاردانه ی گندم با ضریب تبیین بالایی (۱R۲=) با بالا رفتن سطوح بوجاری افزایش یافت. اثر دما، مدت نگهداری و اثر متقابل دما- مدت زمان نگهداری بر میزان pH گندم معنی دار (۰۵/۰ > P) شد. میزان خاکستر گندم با ضریب تبیین بالایی (۱R۲=) با افزایش مدت نگهداری افزایش یافت.

Keywords:

کلید واژگان: گندم , بوجاری , دما , مدت زمان نگهداری , تزریق گاز