درنگی پیرامون معاونت در افساد فی الارض موضوع ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲

ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ کسی را که به طور گسترده مرتکب یکی از جرایم علیه امنیت شده و اقدام او باعث اخلال شدید در نظم شده مفسد فی الارض و مستحق اعدام می داند. این ماده معاونت در این جرم را هم موجب اعدام می داند. در این باره سوالات و ابهامات متعددی مطرح است که این مقاله به پاسخ آنها می پردازد. مثلا مطابق یکی از قواعد حقوق کیفری، مجازات معاون، کمتر از مجازات مباشر می باشد. قانونگذار از این قاعده در جرم بسیار مهم و دارای مجازات سنگین «افساد فی الارض» به ظاهر عدول کرده است و برای معاون همانند مباشر مجازات اعدام را پیش بینی نموده است؛ آیا چنین است؟ ماهیت معاونت در افساد حدی است یا تعزیری؟ آیا علاوه بر اعدام، مجازات معاونت موضوع ماده ۱۲۷ هم اجرا می شود یا قاعده تعدد معنوی حاکم است. یعنی مرتکب تنها به یک مجازات محکوم می گردد که اعدام باشد؟ اگر عمل معاون گسترده باشد ولی عمل مباشر گسترده نباشد حکم آن چیست؟. این مقاله با روش تحلیلی و با ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای به تحلیل و تبیین معاونت در افساد می پردازد. مهم ترین دستاورد مقاله اینست که اولا مقصود از معاونت در این ماده سردسته است که در اینصورت با ماده ۱۳۰ همخوانی دارد و بسیاری از اشکالات مرتفع می شود. ثانیا حذف واژه «معاونت» از جهات متعدد ضروری است؛ ثالثا در صورتی که یکی از معاون و مباشر کارش گسترده نباشد، هیچ کدام مفسد فی الارض به شمار نمی روند.

Keywords:

معاونت , افساد فی الارض , سردسته , جرم حدی , جرم مقید , قانون کاهش مجازات حبس تعزیری