موافقت نامه تریپس و نقش آن در گسترش حمایت بین المللی از مالکیت فکری

تجاری سازی محصولات فکری (Commercialization) به عنوان یکی از کارکردهای نظام مالکیت فکری، جزء اهداف سازمان های تجارت جهانی و مالکیت فکری برشمرده شده است. کشورها با توجه به منافع ملی و شرایط توسعه یافتگی خود، مقررات ملی مناسب در حوزه مالکیت فکری وضع می کنند؛ ولی این تلاش کافی نیست؛ چراکه با تفاوت در حقوق ملی کشورها و اصل سرزمینی حاکم بر حقوق مالکیت فکری، حمایت از این حقوق نیز متفاوت بوده، اشخاص دخیل در فرایند گردش محصول با پراکندگی و بی ثباتی مقررات حاکم روبرو خواهند شد. یکسان سازی یا هماهنگ سازی مقررات ملی کشورها و ایجاد مقررات فراملی لازم الاجرا به منظور کمک به تجارت آزاد مالکیت فکری، امری اجتناب ناپذیر است. موافقت نامه تریپس، با دارا بودن ویژگی هایی چون گستردگی موضوعات تحت شمول، ایجاد کمیته حمایت و الزام کشورها به رعایت آن، وضع اصول مبنایی حاکم بر مالکیت فکری، لحاظ ضمانت اجرا و نظام حل اختلاف و اعمال مهلت انتقالی با توجه به تفاوت در سطح پیشرفتگی کشورها از یک سو، و تعداد زیاد کشورهای عضو از سویی دیگر، در ایجاد نظام حقوقی واحد در حوزه مالکیت فکری بسیار موثر بوده است. این مقاله ابتدا سیر شکل گیری مقررات بین المللی از جمله تریپس را بررسی کرده، در ادامه ویژگی های تریپس را که موجب برتری این مقرره بر سایر مقررات بین المللی شده، مطالعه خواهیم کرد

Keywords:

موافقت نامه تریپس , حمایت بین المللی از مالکیت فکری , اصل سرزمینی بودن مقررات , اتحادیه های پاریس و برن , سازمان تجارت جهانی