تحلیل عوامل موثر بر ارتقاء امید به زندگی سالمندان نمونه موردی: خانه های سالمندان شهر کرج

۱. فرزانه سادات میری  کارشناس ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران، ایران  ۲. محمدمهدی غیایی   دکتر معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران، ایران (نویسنده مسئول) ۳. زهرا خدائی   دکتر شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران، ایران مقدمه: با توجه به صنعتی شدن جوامع و تبعات اقتصادی- فرهنگی و اخلاقی آن و همچنین با توجه به روند رو به رشد جمعیت سالمندان و بروز بسیاری از بیماری ها و مشکلات دوران سالمندی که ناشی از وضعیت زندگی نامطلوب آن ها است، باید پایه و اساس سلامت سالمندان را با ارتقاء کیفیت زندگی پی ریزی کرد. هدف این پژوهش، ارائه عوامل و ویژگی­های تاثیرگذار بر شاخص امید و کیفیت زندگی و رسیدن به محیطی مطلوب و رضایت­بخش برای سالمندان مقیم خانه سالمندان است. روش: برای پیشبرد تحقیق و رسیدن به هدف از روش توصیفی- تحلیلی در بستری پیمایشی استفاده شده که این روش شامل مطالعات کتابخانه­ای و میدانی می باشد. از روش کتابخانه­ای به همراه جداول و آمارها جهت دستیابی به مطالعات روانشناسی و جامعه­شناسی سالمندان و وضعیت سالمندان در جوامع و اصول معیارهای طراحی و معماری برای سالمندان و از مطالعات میدانی که شامل مصاحبه با سالمندان، صاحب­نظران مسائل سالمندان بوده به عنوان مکمل روش کتابخانه­ای جهت دستیابی به توقعات و خواست­های سالمندان به عنوان کاربران اصلی استفاده شده است. از نرم­افزار spss و آزمون t تک نمونه­ای به عنوان ابزار تحلیل و ارزیابی داده­ها بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده­ها نشان داد که عوامل موثر در ارتقاء امید به زندگی سالمندان شامل: سهولت دسترسی، ایمنی و امنیت، پویایی و جذابیت، وحدت و یکپارچگی، آزادی، آسایش، ارتباط با طبیعت، مشارکت اجتماعی، انجام فعالیت­های آموزشی و فرهنگی و تعلق مکانی می­باشند. بحث: طبق نتایج آزمون رتبه­بندی فریدمن اثرگذارترین عوامل به ترتیب: ارتباط با طبیعت، مشارکت اجتماعی، آسایش، فعالیت­های آموزشی و فرهنگی، ایمنی و امنیت شناسایی شدند. به نظر می­رسد شناخت و درک نیازهای سالمندان و تلاش در جهت پاسخگویی به این نیازها و احترام به ترجیحات آن ها در طراحی فضاهای مختص سالمندان، می­تواند در بهبود کیفیت و امید به زندگی آن ها و دستیابی به اهداف سالمندی موفق موثر باشد.

Keywords:

elderly , elderly design , life expectancy , nursing home , quality of life. , امید به زندگی , خانه سالمندان , سالمند , طراحی برای سالمندان , کیفیت زندگی