تدوین و آزمون مدل علی عزت نفس نوجوانان بر اساس رابطه والد-فرزند و نیازهای بنیادین روان شناختی: با میانجی گری خودپنداره

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر تدوین و آزمون مدل علی عزت نفس نوجوانان بر اساس رابطه والد-فرزند و نیازهای بنیادین روان شناختی با میانجی گری خودپنداره بود.روش: پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع معادله ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه دبیرستان های شهرستان میبد در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ تشکیل دادند که از بین جامعه هدف تعداد ۴۶۱ نفر با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت مجازی در پژوهش شرکت کردند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های عزت نفس کوپراسمیت، رابطه والد-فرزند فاین و همکاران، نیازهای بنیادین روان شناختی و خودپنداره راجرز جمع آوری و درنهایت داده های ۳۹۸ شرکت کننده که قابلیت تحلیل داشت به منظور بررسی فرضیه های پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادله ساختاری و با کمک نرم افزارهای SPSS۲۵ و AMOS۲۴ تحلیل شد.نتایج: نتایج مدل یابی معادله ساختاری بیانگر تایید برازش مدل فرضی پژوهش بود همچنین نتایج به دست آمده از ضرایب مسیر در مدل ساختاری نشان داد که ارتباط والد-فرزند و نیازهای بنیادین روان شناختی به صورت مثبت و معنادار و خودپنداره به صورت منفی و معنادار بر عزت نفس نوجوانان اثر مستقیم دارند، علاوه براین خودپنداره رابطه بین ارتباط والد-فرزند و نیازهای بنیادین روان شناختی با عزت نفس را در نوجوانان میانجی گری می کند. متغیرهای رابطه والد-فرزند، نیازهای بنیادین روان شناختی و خودپنداره درمجموع ۶۲ درصد از واریانس عزت نفس را در نوجوانان تبیین می کنند.بحث و نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نقش به سزای رابطه والد-فرزند، ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی و خودپنداره در شکل گیری عزت نفس نوجوانان، آگاه سازی والدین و نوجوانان با ویژگی های دوران نوجوانی و تاثیرات آن در مراحل بعدی زندگی امری ضروری به حساب می آید.

Keywords:

خودپنداره , رابطه والد-فرزند , عزت نفس , نوجوان , نیازهای بنیادین روان شناختی