مقایسه اثربخشی طرح واره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر باورهای اختلال خوردن در بیماران بی اشتها و پراشتهای عصبی با توجه به پیوند والدینی

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه طرح واره درمانی و درمان شناختی رفتاری در باور های اختلال خوردن در بیماران بی اشتهای و پراشتهای عصبی با توجه به پیوند والدینی بوده است. روش: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون، پیگیری با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران دارای اختلال خوردن مراجعه کننده به مراکز روانپزشکی، روان درمانی بالینی و مراکز درمانی چاقی و لاغری شهر تهران که از نظر سنی بین ۱۶ تا ۲۳ سال اند می باشد. روش نمونه گیری هدفمند است، و ملاک تشخیص برای اختلال، تشخیص روانپزشک بر حسب ویراست پنجم راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی[U۱]  می باشد. بعد از نمونه گیری اولیه بیماران از نظر پیوند والدینی غربالگری شدند. زیرا یکی از معیارهای ورود در این پژوهش دارا بودن پیوند ضعیف والدینی(بیش حمایت گر و مراقبت کم) بوده است. بیماران بی اشتهای عصبی از نظر شاخص توده بدنی در رده (BMI≥۱۷kg/m۲<۱۹kg/m۲) قرار داشتند و بیماران پراشتهایی عصبی با ۳-۱ رفتار جبرانی نامناسب در هفته در نظر گرفته شدند( هر دو گروه در رده خفیف بودند). ابزار مورد استفاده: شامل پرسشنامه پیوند والدینی، باور اختلال خوردن و طرح واره های یانگ(۱۹۹۴)می باشد. برای تحلیل فرضیه ها از آزمون تحلیل کوواریانس عاملی (انکوا) استفاده شد. نتایج: یافته های پژوهش نشان داد در هر دو گروه بیماران، طرح واره درمانی نسبت به درمان شناختی رفتاری دارای اثربخشی بالاتری بوده است برای بیماران پر اشتهای عصبی درمان شناختی رفتاری نیز اثربخش بوده است اما نسبت به طرح واره درمانی اثربخشی کمتری داشته است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی بالاتر طرح واره درمانی نسبت به درمان شناختی رفتاری نباید تصور کرد که برای این بیماران درمان نهایی طرح واره درمانی است زیرا ناگفته پیداست که به کارگیری تکنیک های این رویکرد، با رفتارهای فرهنگی و اجتماعی گره خورده است و باید درمان را منطبق با سایر عوامل زمینه ای در نظر داشت.

Keywords:

طرح واره درمانی , درمان شناختی رفتاری , باورهای اختلال خوردن , پراشتهای عصبی , بی اشتهای عصبی , پیوند والدینی