همبودی اختلال های اضطرابی و افسردگی: ظهور درمان فراتشخیصی شناختی رفتاری

همبودی اختلال های اضطرابی و افسردگی در اکثر پژوهش های همه گیرشناسی، بین ۴۰ تا ۸۰ درصد گزارش شده است و این شرایط هزینه های بسیاری به طور مستقیم و غیرمستقیم بر جوامع تحمیل می کند. استفاده از پروتکل های درمانی شناختی رفتاری اختصاصی با توجه به چالش های برخاسته از مسئله همبودی، از ابعاد مختلف مقرون به صرفه نیست. توجه به مسئله همبودی اختلال های اضطرابی و افسردگی و پاسخ به چالش های ناشی از آن میسر نبود، مگر از طریق تدوین راهکارهایی که توجه به موضوع و اهمیت همبودی را هم در سطح نظری و هم در سطح کاربردی مدنظر داشته باشند، درمان های فراتشخیصی پیش قراول این نگاه تازه به تدوین پروتکل درمانی محسوب می شوند. رویکرد فراتشخیصی در تلاش اند تا چالش ها و معضلات درمانی ناشی از همبودی را با پرداختن به ماهیت نظری همبودی و لحاظ کردن ابعاد مشترک اختلال های هیجانی به ویژه اختلال های اضطرابی و افسردگی در تدوین پروتکل درمانی واحد برطرف کنند. تلاش های انجام شده در این زمینه به طراحی پروتکل های فراتشخیصی متعددی منجر شد که تفاوت های آن ها در انتخاب تکنیک های تاییدشده و رایج درمان های اختصاصی شناختی رفتاری بود. اگرچه پژوهش کارآزمایی انجام شده در این زمینه از اثربخشی متوسط این پروتکل های فراتشخیصی غیرنظری و عمل گرا حمایت می کرد ولی نقطه عطفی برای ارتقا سطح اثربخشی رویکرد فراتشخیصی شکل گرفته شده بودند. پژوهشگران این زمینه سعی کردند که با منطبق کردن این پروتکل ها بر پایه های نظری و آسیب شناسی از سد این مشکل بگذرند. نقطه عطف این تلاش ها و جهت گیری ها در پروتکل فراتشخیصی بارلو و همکاران (۲۰۱۱) نمایان است که با تکیه بر عامل «تنظیم هیجانی» و نظریه های مرتبط با آن، اولین گام را در طراحی پروتکل های فراتشخیصی نظریه گرا برداشتند. علیرغم پیشرفت در توسعه و غنی سازی پروتکل های فراتشخیصی مبتنی بر نظریه، مناقشات علمی اخیر در این زمینه معطوف به انتخاب فرآیند یا فرآیندهای بنیادین است.

Keywords:

درمان فراتشخیصی , همبودی , اضطراب , افسردگی