تحولات دیدگاه صندوق بین المللی پول در مورد پیامدهای نابرابری

صندوق بین المللی پول در ژوئن ۲۰۱۵ گزارش مهمی را با عنوان «علل وپیامدهای نابرابری درآمد:                                             تصویری جهانی»[۱] منتشر کرد (دابلا- نوریس و همکاران، ۲۰۱۵). انتشار این مقاله از سوی صندوق بین المللی پول که در سه دهه گذشته از مدافعان سرسخت سازوکار بازار و دولت حداقلی بوده است، با واکنش گسترده­ای در میان سیاست گذاران، کارشناسان و اقتصاددانان مواجه شد و در مطبوعات ایران نیز انعکاس یافت. در این گزارش تاثیر نابرابری در توزیع درآمد بر کسب درآمدهای جدید، ثروت، بهره­گیری از امکانات آموزشی و بهداشتی بررسی می­شود. بخشی از گزارش نیز به مطالعه علل و ریشه­های نابرابری می پردازد و در قسمت پایانی، با تاکید بر شواهد تجربی گسترده نشان داده می شود که نابرابری عامل محرک رشد اقتصادی نیست و برهمین اساس، توصیه­هایی در جهت کاهش نابرابری ارائه شده است. در مطالعات قبلی صندوق بین المللی پول نشان داده شده بود که نابرابری درآمد در فرایند رشد تاثیر مثبت دارد؛ ولی در گزارش اخیر تصریح شد که ارتباط میان نابرابری و رشد منفی است و برای مثال، اگر سهم ۲۰ درصد بالای درآمدی (گروه های ثروتمند) افزایش یابد، در میان مدت رشد تولید ناخالص داخلی کاهش پیدا می کند. در مقابل، افزایش درآمد دو دهک پایین درآمدی (گروه های فقیر) با رشد بالای GDP همراه است. جمله آغازین گزارش: «باید سلامتی جامعه را نه بر مبنای وضعیت ثروتمندترین بخش جمعیت، بلکه بر اساس شرایط زندگی فقیرترین گروه ها بسنجیم» تاکیدی است بر اینکه نابرابری فزاینده در کشورها نشانگر بیماربودن جامعه است. [۱]  Dabla-Norris, Era; Kalpana Kochhar; Frantisek Ricka, Nujin Suphaphiphat, and Evridiki Tsounta (۲۰۱۵) Causes and Consequences of Income Inequality: A Global Perspective, International Monetary Fund, Strategy, Policy, and Review Department.