بررسی منابع کنترل درونی و بیرونی در بازگشت مجدد به اعتیاد در اردوگاه کاردرمانی زنجان

پژوهش حاضر به منظور بررسی علل بازگشت مجدد معتادان به اعتیاد در اردوگاه کاردرمانی و بازپروری استان زنجان، با هدف شناخت منبع کنترل (درونی و بیرونی) افرادی که بازگشت مجدد داشته اند و همچنین علل و عوامل تاثیرگذار بر بازگشت مجدد به اعتیاد، در سال ۸۲۸۱ با حجم نمونه آماری شامل ۲۷۷ نفر از معتادانی که بازگشت داشته اند اجرا شده است. روش پژوهش روش پیمایشی است که با استفاده از دو نوع پرسشنامه به اجرا درآمده است. پرسشنامه اول شامل مقیاس کنترل درونی و بیرونی (راتر) برای تعیین منبع کنترل جامعه مورد مطالعه و پرسشنامه بعدی به منظور بررسی زمینه های گرایش مجدد به اعتیاد براساس مبانی نظری و فرضیه ها تهیه شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده، از روشهای آمار توصیفی استنباطی استفاده شده و از آنجا که روش تحقیق پیمایشی است، با توجه به ویژگیهای روش پیمایشی و نوع پرسشنامه، از آزمون ۲X (کی دو) که از آزمونهای غیرپارامتریک است استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد:  بین منبع کنترل و گرایش مجدد به اعتیاد رابطه معناداری وجود دارد. در افراد دارای کنترل بیرونی، گرایش مجدد به اعتیاد بیشتر است.  بیشترین بازگشت مجدد به اعتیاد مجدد در دامنه سنی ۳۱۲۰ سال به میزان ۳۹% است که از این میزان، ۲۷% شامل افرادی است که دارای منبع کنترل بیرونی هستند.  بازگشت مجدد افرادی که متاهل و دارای منبع کنترل بیرونی هستند بیشتر از افراد مجرد است.  بازگشت مجدد در افرادی که دارای سطح تحصیلات پایین و منبع کنترل بیرونی هستند به مراتب بیشتر از افراد دارای منبع کنترل درونی است. در مجموع، یافته های پژوهش حاکی از آن است که افرادی که دارای منبع کنترل بیرونی هستند، به دلیل ویژگیهای رفتاری خاص خود که موفقیتها و شکستها و محرومیتهای خود را به عوامل بیرونی و محیطی نسبت می دهند، به مراتب بیشتر از افرادی که دارای منبع کنترل درونی اند، به اعتیاد گرایش مجدد دارند و نسبت به عواملی از قبیل نحوه روابط خانوادگی، پذیرفته نشدن در خانواده و محیط اجتماعی، تاثیرپذیری از دوستان و ارزیابی خود از واکنش محیط اجتماعی نسبت به آنان بعد از ترک اعتیاد و آزادی از زندان عکس العمل نشان می دهند و این عوامل را دارای بیشترین تاثیر در بازگشت مجدد خود به اعتیاد می دانند.

Keywords:

Addict , Addiction , External Locus , Internal Locus , Iran , Zanjan , کنترل درونی و بیرونی , اعتیاد , منابع کنترل , بازگشت مجدد به اعتیاد