رویکردهای اجتماع مدار در برنامه های کاهش فقر

همچنان که تعریف و تفسیر فقر طی زمان در حال تغییر بوده و از «فقر درآمدی» صرف به «فقر قابلیتی» و «محرومیت از توانایی های اساسی» تحول یافته است، سیاست ها و روش های مقابله با آن نیز در گذر زمان متحول شده اند به طوری که از راهبردهای «نشت به پایین» نظریات کلاسیک رشد اقتصادی به مداخلات وسیع و متمرکز دولت ها رسیده و در اثر ناکارآمدی این سیاست ها، در «حکمرانی خوب» و «مقتدر شدن» (Empowerment) فقرا تبلور یافته و منشاء اثر شده اند. به طوری که مشارکت فقرا و درگیری مستقیم اجتماعات فقیر در برنامه های کاهش فقر به ارکان جدی سیاست ها و راهبردها در این زمینه تبدیل گشته اند. مقاله فعلی با مرور سه ابتکار «رویکرد نیازهای اساسی توسعه»، «بسیج اجتماعی و اعتبارات خرد» و «صندوق های اجتماعی» در متون و تجربیات بین المللی و با پیگیری این ابتکارات در سطح کشوری، به مقایسه تحلیلی سه ابتکار می پردازد و در پایان آینده این ابتکارات را در چگونگی پاسخگویی هر یک از آن ها به چالش های عمدتا تکرارپذیری و پایداری می داند. این مقاله از روش های تحلیل ثانوی و تحلیل مقایسه ای و به طور ضمنی از تحلیل راهبردی بهره گرفته است.

Keywords:

Community-Based , Empowerment , Good governance , Social funds , Social mobilization , اجتماع مدار , بسیج اجتماعی , حکمرانی خوب , صندوق های اجتماعی , فقر , مقتدرسازی