ارزیابی یافته های آزمایشگاهی و الاستوگرافی کبد در بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی

سابقه و هدف: کبد چرب غیرالکلی شایع ترین اختلال کبدی در سراسر جهان است. فیبرواسکن کبد روشی غیرتهاجمی برای ارزیابی میزان سفتی و فیبروز کبدی است. کبد چرب در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک، افراد چاق و مبتلا به دیابت تیپ ۲ شیوع بیش تری دارد. این مطالعه با هدف بررسی یافته های فیبرواسکن و سطح آنزیم های کبدی، تری گلیسرید، کلسترول و خصوصیات دموگرافیک مبتلایان به کبد چرب انجام شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی-توصیفی، ۳۰۰ بیمار مراجعه کننده به کلینیک فوق تخصصی گوارش و کبد شهرستان ساری در یک مقطع یک ساله (۱۳۹۶-۱۳۹۷) که طبق نتایج سونوگرافی، دارای کبد چرب تشخیص داده شدند و بیماری های ویلسون، هموکروماتوز، هپاتیت های ویروسی و اتوایمیون برای بیماران رد شد، وارد مطالعه شدند. یافته های دموگرافیک و آزمایش های لازم از طریق اطلاعات موجود در پرونده ثبت شد. شدت استئاتوز و فیبروز از نتایج فیبرواسکن کبد تعیین شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ تجزیه و تحلیل شدند. برای بیان توزیع متغیرهای کمی گروه های مورد مطالعه از میانگین و انحراف معیار و برای توصیف داده های کیفی از فراوانی و درصد استفاده شد. جهت مقایسه بین متغیرهای کمی independent t-test و مقایسه بین متغیرهای کیفی از آزمون Chi-Square استفاده شد. یافته ها: سن بیماران از ۱۸ تا ۸۳ سال بوده با میانگین سنی ۱۳/۰۱±۴۸/۱۰ سال و شاخص توده بدنی (BMI) ۵/۴۷±۳۰/۸۸ مورد مطالعه قرار گرفتند. جنسیت و استعمال سیگار ارتباطی با شدت استئاتوز و فیبروز کبدی نداشت. در ۵۸/۳۳ درصد بیماران استئاتوز درجه ۳ (S۳) و در ۶۲ درصد آن ها فیبروز درجه ۱ (F۱) دیده شد. BMI و تری گلیسرید با شدت استئاتوز کبدی ارتباط معنی داری داشت (۰/۰۱P<). هم چنین، ایجاد فیبروز کبدی با افزایش سن، BMI، AST، ALT، ALP، و Chol ارتباطی معنی داری را نشان داد (۰/۰۵P<). استنتاج: کاهش وزن و کنترل تری گلیسرید جهت کاهش استئاتوز و فیبروز کبدی توصیه می شود. انجام دوره ای فیبرواسکن کبدی در پیگیری تغییرات فیبروز کبدی پیشنهاد می گردد.

Keywords:

FibroScan , Liver fibrosis , Liver steatosis , Non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) , فیبروسکن , استئاتوز کبد , فیبروز کبد , بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)