تبیین مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای با رویکرد ریسک نامطلوب در بورس اوراق بهادار تهران

در مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای، ریسک سیستماتیک یا بتا تنها عامل تبیین کننده ی اختلاف بازدهی دارایی هاست. بتا به عنوان معیار ریسک سیستماتیک، نتیجه ی حاصل از یک وضعیت تعادلی است که در آن سرمایه گذاران به دنبال حداکثر کردن تابع مطلوبیت خود بر اساس دو عامل میانگین و واریانس بازدهی هستند. از طرف دیگر نیمه واریانس بازدهی بنا به دلایل منطقی زیر می تواند معیار مناسبی از ریسک باشد. اولا سرمایه گذاران از تغییرات مطلوب(مثبت) بازدهی بیزار نیستند، بلکه فقط از تغییرات نامطلوب(منفی) گریزانند. ثانیا در هر دو حالت متقارن و نامتقارن بودن توزیع بازدهی، نیمه واریانس می تواند به طور مستقیم بیان کننده ی مفهوم ریسک سرمایه گذاری باشد. به عبارت دیگر نیمه واریانس حداقل می تواند به اندازه ی واریانس، بیان کننده ی مفهوم ریسک باشد. در مقاله ی حاضر برآنیم تا با جایگزینی سه نوع معیار ریسک نامطلوب به جای معیار سنتی ریسک(بتا)، عملکرد مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای را در تبیین رابطه میان ریسک و بازده مورد بررسی قرار دهیم.