تاثیر آبیاری تکمیلی و نانو اکسید آهن بر شاخص های رشدی، جذب تابش و عملکرد گندم تحت شرایط دیم

ساز وکارهای متعددی به منظور کاهش اثرات محدودیت آبی ایجاد شده تحت شرایط دیم در رشد گیاهان توسعه یافته اند و استفاده از آبیاری تکمیلی و نانواکسید آهن نقش مهمی را در بهبود عملکرد ایفا  می نمایند. به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و نانواکسید آهن بر شاخص­های رشدی، جذب تابش و عملکرد گندم در شرایط دیم، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل در سال ۱۳۹۵ اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سه سطح آبیاری شامل عدم آبیاری یا کشت دیم، آبیاری تکمیلی در مرحله غلاف رفتن (بر مبنای کد ۴۵ از تقسیم بندی  BBCH)، آبیاری تکمیلی در مرحله سنبله­دهی (بر مبنای کد ۶۱ از تقسیم بندی BBCH) و محلول­پاشی نانواکسید آهن در چهار سطح (عدم کاربرد نانواکسید آهن به عنوان شاهد و محلول­پاشی ۳/۰، ۶/۰ و ۹/۰ گرم در لیتر نانواکسید آهن) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد ۹/۰ گرم بر لیتر نانواکسید آهن و آبیاری تکمیلی در مرحله غلاف رفتن موجب حداکثر شاخص سطح برگ، درصد نور جذب شده، سرعت فتوسنتز خالص، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی و ماده خشک کل نسبت به عدم محلول­پاشی تحت شرایط دیم گردید. همچنین محلول­پاشی ۹/۰ گرم بر لیتر نانواکسید آهن و آبیاری تکمیلی در مرحله غلاف رفتن، موجب افزایش ۴۳/۳۸ درصدی عملکرد دانه نسبت به عدم محلول­پاشی تحت شرایط دیم گردید.در مجموع چنین نتیجه گیری شد که کاربرد آبیاری تکمیلی و نانواکسید آهن می­تواند به ­عنوان یک فاکتور مدیریتی مناسب برای افزایش عملکرد دانه گندم در شرایط محدودیت آبی باشند.

Keywords:

سرعت رشد محصول , شاخص سطح برگ , ضریب خاموشی , عناصر کم مصرف