بررسی تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر تلفن همراه بر بار عوارض ناشی از شیمیدرمانیسالمندان مبتلا به سرطان دستگاه گوارش و بار مراقبتی مراقبین

مقدمه: بار عوارض شیمی درمانی در سالمندان به علت بروز سندرم های سالمندی افزایش می یابد و کنترل عوارض شیمی درمانی را سختترمی کند. آموزش به بیماران سالمند تحت شیمی درمانی و مراقبین، بخش جدانشدنی از مراقبت های پرستاری است. این پژوهش باهدفتعیین تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر تلفن همراه بر بار عوارض ناشی از شیمی درمانی سالمندان و بار مراقبتی مراقبین انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی دو گروهه تصادفی در بیمارستان امام رضا (ع) ، امید و مرکز شیمی درمانی رضا بر روی ۹۰سالمند مبتلا به سرطان دستگاه گوارش و مراقبین آنها از تاریخ اپریل ۲۰۲۱ تا جولای ۲۰۲۱ انجام شد. تصادفی سازی به صورت روشبلوک بندی ساده بود. پس از نصب اپلیکیشن آموزشی کموتراپی، گروه مداخله ۱ ماه تحت آموزش با این اپلیکیشن قرار گرفتند. محتویبرنامه آموزشی مبتنی بر تلفن همراه شامل مصرف داروها، رژیم غذایی و عوارض دارویی آنها بود. قبل از شروع دوره دوم، پس از دورهچهارم و یک ماه پس از اتمام دوره چهارم شیمی درمانی، میزان بار عوارض شیمی درمانی و بار مراقبتی مراقبین با تکمیل پرسشنامه های بارعوارض آندرسون و بار مراقبتی زاریت در دو گروه کنترل و مداخله اندازه گیری شدند. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS.۲۵ انجامشد.یافته ها: میانگین سن مراقبین مورد مطالعه در گروه مداخله ۰ / ۱۲ ± ۴ / ۴۲ و در گروه کنترل ۵ / ۱۰ ± ۵ / ۴۳ سال بود. ۴۶ مراقب در گروهکنترل و ۴۷ نفر در گروه مداخله شرکت کردند. در گروه مداخله ۳۰ نفر ۸ / ۶۳ درصد و در گروه کنترل ۲۲ نفر ۸ / ۴۷ درصد از سالمندانمورد مطالعه زن بودند. نتایج نشان داد بار عوارض شیمی درمانی در سالمندان قبل از مداخله ۳ / ۳۲ ± ۸ / ۱۲۸ و بلافاصله بعد ۲ / ۱۹ ± ۶ / ۷۳و یک ماه بعد ۱ / ۱۸ ± ۴ / ۴۲ بود که آزمون آنالیز واریانس با اندازه های تکراری تفاوت معنی دار نشان داد p<۰/۰۰۱ . همچنین در بینمراقبین نمره بار مراقبتی قبل از مداخله ۷ / ۱۸ ± ۵ / ۴۴ و بلافاصله بعد ۸ / ۱۳ ± ۵ / ۳۳ و یک ماه بعد ۲ / ۱۱ ± ۰ / ۲۴ بود که در نتیجه آزمونفریدمن تفاوت معنی دار نشان داد p<۰/۰۰۱نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت و معنادار برنامه آموزشی مبتنی بر تلفن همراه بر بار عوارض شیمی درمانی سالمند و بار مراقبتیمراقبین سالمندان مبتلا به سرطان دستگاه گوارش و همچنین راحت و بدون عارضه بودن و قابل اجرا بودن این برنامه، استفاده از آن برایبیماران تحت شیمی درمانی جهت مدیریت بهتر توصیه می شود.

Keywords:

آموزش مبتنی بر تلفن همراه , بار مراقبتی , بار عوارض , شیمی درمانی , سالمند , مراقب , سرطان گوارش