فرهنگ اسلامی و نهادهای آموزشی در عصر سلجوقیان
Publish place: History Reserch، Vol: 5، Issue: 17
Publish Year: 1388
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 63
This Paper With 24 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HISTO-5-17_008
تاریخ نمایه سازی: 29 آذر 1402
Abstract:
با پایمردی و همت طغرلبیک (۴۶۵-۴۵۵ ه) بنیاد امپراطوری عظیمی نهاده میشود و در ادامه، اخلاف او، آلپارسلان (۵۶۶-۴۹۵ ه. ق) و ملکشاه سلجوقی (۴۸۵-۴۶۵ ه. ق) با بهرهمندی از تجارب وزیر نامدار و باتدبیر خویش خواجه نظامالملک طوسی، آرامش و امنیت را بر قلمرو سیاسی و اجتماعی خود حکمفرما نموده و قدرت و عظمت امپراطوری را به اوج خود رسانیدند. روحیه دانشدوستی زمامداران و علاقمندی آنان به احداث بناهای عامالمنفعه، مساجد، رباطها، کتابخانهها، منازل علمی، بیمارستانها، مکتبخانهها، حسن تدبیر و کارآمدی وزیران با فرهنگ ایرانی، به ویژه خواجه نظامالملک (م ۴۸۵ ه)، فصل نوینی را در تاریخ فرهنگ اسلامی، به ویژه شکلگیری مراکز و مدارس علمی فراهم آورد که این عصر را از ادوار پیشین متمایز نمود و به دوره «نهضت تاسیس مدارس» اشتهار یافت. نهضتی که از بغداد با تاسیس اولین مدرسه نظامیه (۴۵۹ ه) آغاز شد و دیری نپایید که آثار و برکات آن قلمرو سیاسی و اجتماعی خلافت عباسیان و شرق اسلامی را دربرگرفت و در جریان تبادل فرهنگی به الگو و سرمشقی برای مراکز علمی و دانشگاهیهای کهن اروپا مبدل گشت. علاوه بر مدارس، دیگر نهادهای آموزشی نظیر: مساجد، کتابخانهها، منازل علما، بیمارستانها، مکتبها نیز نقش موثری را در فرهنگ اسلامی و بسط و گسترش علوم و فنون و تربیت عالمان و فرزانگان داشتهاند که در این مقاله به معرفی اجمالی این نهادها و چهرههای برجسته فرهنگی این عصر مبادرت گردیده است.
Keywords:
Authors
غلامرضا منتظری
استادیار فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان