تحلیل موقعیت ذی نفعان در ساختار حکمرانی شبکه ای آب در حوزه آبخیز طالقان

فقدان یک نظام جامع برای شناسایی نقش و شناخت روابط ساختاری بهره برداران محلی منابع آب در شبکه ذی نفعان منابع آب، از مهم ترین چالش های بنیادین پیش روی ساختار حکمرانی آب  می باشد. بدین ترتیب، شناسایی و تحلیل کنشکران، به عنوان مهم ترین ارکان برنامه ریزی و اجرای فعالیت های مرتبط با مدیریت منابع آب، یکی از الزامات استقرار حکمرانی شبکه ای  منابع آب بشمار می رود. در این تحقیق برای درک این پیچیدگی در حوزه مدیریت آب، از روش تحلیل شبکه اجتماعی به منظور سنجش رابطه مشارکت بهره برداران محلی منابع آب به عنوان بازوی های اجرایی طرح های مدیریت منابع آب بخش بالاطالقان حوزه آبخیز طالقان استفاده شده است. بر اساس تحلیل شاخص های خرد شبکه، رهبران محلی در مدیریت منابع آب شناسایی شده اند و میزان تفکیک پذیری در سطح کلان شبکه  به عنوان عامل اثربخش در افزایش سرمایه اجتماعی و همسو با آن موفقیت طرح های مدیریت مشارکتی بررسی شده است. نتایج حاکی از تفکیک پذیری متوسط شبکه ذینفعان محلی است که نشان دهنده وجود شکنندگی در حد متوسط در روابط مشارکت بین ذی نفعان محلی منابع است.  به طوری که بیشترین پیوند درون گروهی فیمابین ذی نفعان منابع آب روستای گته ده با میزان ۳۸۰ پیوند و کمترین آن با میزان ۲۸۳ پیوند، در روستای مهران است. همچنین، بر اساس نتایج حاصل از تحلیل شاخص مرکزیت درجه و بینابینی برخی بهره برداران منابع آب نسبت به سایرین در جایگاه و موقعیت کلیدی قرار گرفته اند.  این افراد رهبران محلی  شناخته شده که بر اساس اقتدار و نفوذ اجتماعی بالاتر از سایر کنشگران مبتنی بر پیوندهای مشارکت می توانند نقش بسزایی در استقرار حکمرانی آب و برقراری پیوندهای ارتباطی با سایر بهره برداران در سطح محلی ایفا نمایند.

Keywords:

Social network analysis , local stakeholders , Taleghan watershed , Cooperation , Water governance , تحلیل شبکه اجتماعی , ذی نفعان محلی , حوزه آبخیز طالقان , مشارکت , حکمرانی آب