نقش دانش بومی در توسعه ی پایدار منابع آب و خاک روستایی (مطالعه موردی: روستای قصاب ذالکان شهرستان بابل)

قدرت بخشی به جامعه­ی محلی از طریق بومی­سازی و بر پایه­ی دانش بومی یکی از گفتمان هایی است که در عرصه­ی پارادایم­های جدید توسعه مطرح و مورد توجه زیادی قرار گرفته است. بومی­سازی در ارتباط با برخورد جامعه با روند دگرگونی از سنتی به مدرن و نحوه­ی برخورد یا تعامل جامعه درون مدار با جامعه بیرونی مفهوم پیدا می کند. در این تحقیق با استفاده از دو نوع پرسشنامه، تفاوت دانش بومی و رسمی در زمینه منابع طبیعی موجود در روستا به­ویژه آب و خاک به بررسی دیدگاه سرپرستان خانوار آنان پرداخته شد. با استفاده از ۶۴ پرسشنامه در روستای قصاب ذالکان شهرستان بابل استان مازندران امتیازات دانش بومی و رسمی با دو رویکرد صفر و یک و کم-متوسط و زیاد بررسی گردید. نتایج نشان داد سرپرستان خانوار روستای مورد مطالعه ۱۳/۱۶ درصد در زمینه­ی دانش بومی به سازگاری آن و ۹۲/۲۸ درصد در زمینه­ی دانش رسمی به علمی بودن آن رای داده­اند. همچنین سایر پارامترها در هر دانش به ترتیب اولویت­بندی گردیدند. از سوی دیگر با بررسی راهبردهای دو دانش بومی و رسمی به­منظور حفظ منابع آب و خاک در روستا دانش بومی با ۰۵۶/۴۸ درصد نسبت به دانش رسمی با ۰۷۷/۴۲ از دیدگاه جامعه­ی روستایی سازگاری و کارآیی بالاتریی را نشان می­دهد. با استفاده از نتایج این پژوهش می­توان میزان پذیرش آهنگ نوآوری ۹۷۹/۵ درصدی را در روستای مذکور مشخص نمود و فناوری مورد پذیرش این روستا نظیر محصول، دستاورد و یا فناوری که در آینده انتقال پیدا می­کند باید با دانش محلی سازگار و قدرت پاسخگویی به مشکلات روستایی به لحاظ دانش رسمی را داشته باشد.

Keywords:

Indigenous knowledge , Formal Knowledge , Ranking , Zalekan Village. , دانش بومی , دانش رسمی , اولویت بندی , روستای ذالکان