اثر کمپوست آزولا و پلی اکریل آمید بر رواناب و فرسایش پاشمانی در یک خاک شور سدیمی

در این تحقیق، به منظور اصلاح یک نمونه خاک شورسدیمی و کاهش فرسایش­پذیری آن با استفاده از کمپوست آزولا و پلی­اکریل­آمید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نمونه برداری خاک از مارن­های شورسدیمی در اراضی کوهستانی اطراف سد منجیل انجام شد. کمپوست آزولا و پلی­اکریل­آمید هر دو در چهار سطح به ترتیب صفر، ۵ ، ۱۰ و ۱۵ تن در هکتار و صفر، ۲۵، ۵۰ و ۷۵ کیلوگرم در هکتار مصرف شد. نمونه­های خاک پس از اعمال تیمارها، با استفاده از سینی پاشمان به ابعاد ۳۵×۳۰ سانتی­متر به مدت ۴۰ دقیقه تحت بارندگی با شدت ۹۵ میلی­متر بر ساعت قرار گرفت. شدت جریان رواناب، غلظت رسوب و شدت فرسایش پاشمانی اندازه­گیری شد و میزان نسبت جذب سدیم و درصد سدیم تبادلی خاک پس از انجام آزمایش تعیین شد. نتایج نشان داد بهترین تیمار در کاهش نسبت جذب سدیم و درصد سدیم تبادلی، کاربرد حداقل ممکن از یکی از مواد اصلاحی (۲۵ کیلوگرم در هکتار پلی­اکریل­آمید و یا ۵ تن در هکتار کمپوست آزولا) است. از نظر کاهش غلظت رسوب و شدت فرسایش پاشمانی، مصرف ۵ تن در هکتار کمپوست آزولا به تنهایی در مقایسه با سایر تیمار­های ترکیبی، مناسب­ترین تیمار بود. شدت رواناب تنها تحت تاثیر کمپوست آزولا قرار گرفته و مصرف ۵ تن در هکتار آن باعث تولید کم ترین مقدار رواناب شد. کمپوست آزولا ترکیب آلی بوده و در صورت مصرف مزرعه­ای علاوه بر این اثرات مثبت، در بهبود وضعیت پوشش گیاهی نیز موثر خواهد بود.

Keywords:

Marl , Rainfall simulator , Runoff rate , Sediment concentration , Sodium adsorption ratio , شدت رواناب , شبیه ساز باران , غلظت رسوب , نسبت جذب سدیم , مارن