رویکرد آب مجازی در مدیریت منابع آب

بحران کم­آبی در مناطق وسیعی از جهان به سرعت در حال گسترش است. کشور ما نیز به دلیل واقع شدن در کمربند خشک کره زمین، بارندگی­ های کمتر از میانگین جهانی، پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی­ ها، رشد جمعیت و افزایش سرانه تقاضای آب و نیز مصرف سوء منابع آب از این قاعده مستثنی نیست. طبق مطالعات صورت گرفته بیش از ۹۰% آب استحصال شده کشور صرف بخش کشاورزی می ­شود که با بازنگری در سیاست گذاری ها و رویکردهای مدیریتی منابع آب به خصوص در بخش کشاورزی می ­توان از هدررفت بخش قابل توجهی از منابع آبی جلوگیری کرد. به آبی که در مراحل مختلف فرآیند تولید محصول یا فرآورده کشاورزی استفاده می­ شود آب مجازی اطلاق می ­گردد که با تجارت (واردات و صادرات) محصول کشاورزی چه در سطح ملی و چه در سطح بین ­المللی، جریانی از تجارت آب مجازی به وجود می­ آید. به این صورت که کشور وارد کننده علاوه بر محصول غذایی، آب مجازی را نیز وارد می ­کند. کشورهایی نظیر ایران که در مناطق خشک و نیمه ­خشک واقع شده­اند و با بحران آب مواجه­ هستند، می­ توانند با واردات محصولات آب­بر، در مصرف منابع آبی خود صرفه ­جویی کرده و یا منابع آبی خود را در سایر زمینه ­ها مصرف کنند.

Keywords:

Water Crisis , Agriculture , water resource management , virtual water , virtual water trad