مبانی احراز صلاحیت محاکم در رسیدگی به جرائم ارتکابی سفرهای توریستی فضایی

تا قبل از سپتامبر سال ۲۰۱۸ بسیاری از افراد در جهان تصور نمی کردند؛ روزی فرارسد که زمزمه های وقوع جرم در فضای ماورای جو طنین انداز شود و رسیدگی قضایی به آن، صلاحیت محاکم ملی و بین المللی و نوع جرائم تبدیل به چالشی برای حقوق دانان و فضانوردان شود. در سال ۲۰۱۸ خانم آن مک کلین فضانورد کارکشته از ایستگاه فضایی بین المللی توانست به حساب های بانکی همسرش در زمین دست پیدا کند و این شروع زمزمه هایی بر وقوع اولین جرم در فضای ماورای جو بود، هرچند در همان زمان ناسا اعلام نمود درباره این مسئله تحقیق خواهد کرد . بر اساس مکان جرم ارتکابی، محاکم کشور ثبت کننده شیء فضایی صلاحیت رسیدگی به جرم ارتکابی در فضای ماورای جو را خواهند داشت. محکمه دولت متبوع متهم و مجنی علیه نیز می تواند در شرایط خاص صلاحیت خودش را برای رسیدگی به این جرائم احراز کند. صلاحیت واقعی محاکم نیز باتوجه به نوع جرم ارتکابی احراز خواهد گردید. این موارد در تعیین صلاحیت محاکم توسط این تحقیق مدنظر قرار گرفته خواهد شد. در روزهای اخیر بارها ایستگاه فضایی بین المللی اعلام کرده است که برای برگزاری تورهای یک ماهه به فضا با هتل و از طریق موشک آماده است. جهان در حالی برای توریسم فضایی و امکان زندگی در فضای ماورای جو آماده می شود و سفرهایی فضایی زیادی در حال رخ دادن هستند که همچنان بحث درباره وقوع جرائم در خارج از جو زمین و صلاحیت محاکم بسیار زیاد است و همچنین قوانین و مقررات در این باره کافی نیستند. علی الخصوص که مطابق قوانین و مقررات داخلی کشور هم در صورت وقوع جرائم طبق قانون مجازات اسلامی رسیدگی خواهد شد. تحقیق حاضر با رویکردی توصیفی - تحلیلی در پی بررسی حقوق کیفری حاکم بر سفرهای توریستی فضایی و قوانین و مقررات حاکم بر آن، همچنین صلاحیت محاکم کیفری در هنگام وقوع جرم در فضا است.

Keywords:

سفرهای توریستی فضایی , فضای ماورای جو , صلاحیت محاکم , توریسم فضایی