ارتباط آب قابل بارش ابر و بارندگی دیدبانی شده در منطقه تهران

آب قابل بارش ابر (PW)، از کمیت های مهم هواشناسی است که امروزه دانشمندان فیزیک ابر توجه ویژه ای به آن دارند. در اکثر نقاط جهان اندازه گیری این کمیت با رادار صورت می گیرد ولی به دلیل این که هنوز در منطقه تهران پوشش راداری مناسب برای این اندازه گیری وجود ندارد بررسی این کمیت با تحلیل داده های رادیوگمانه به انجام می رسد. در این پژوهش سعی شده است تا با محاسبه آب قابل بارش به روش ترمودینامیکی از روی نمودارهای هواشناختی Skew-Tlnp و مقایسه آن با بارش اندازه گیری شده در ایستگاه های زمینی منطقه تهران، رابطه ای برای پیش بینی کمی بارش به دست آید. بررسی های فیزیکی مربوط به ارتباط آب قابل بارش حاصل از نمودارهای هواشناختی و بارش اندازه گیری شده، به طور جداگانه و به تفکیک برای ساعت های ۰۰ و ۱۲ در بازه زمانی پانزده ساله (۱۹۹۸-۱۹۸۴) صورت گرفته است. در ادامه روابطی نیز بین آب قابل بارش ساعت ۰۰ و ۱۲ در بازه های  ۰ تا ۱۵، ۱۵ تا ۳۰ و ۳۰ تا ۴۵ میلی متر و بارش اندازه گیری شده متناظر معرفی شده است که عمدتا از دیدگاه آماری معنی دارند. در این پژوهش براساس کارهای پژوهشگران فیزیک ابر در کاربرد آب قابل بارش در برآورد قابلیت بارورسازی ابرها، این آستانه برای ابرهای همرفتی تهران بین ۲۰ تا ۲۵ میلی متر به دست آمده است. علاوه بر آن، آستانه ۷ میلی متر آب قابل بارش ابر برای احتمال وقوع بارش به دست آمده است، بدین معنا که هنگامی که آب قابل بارش کمتر ۷ میلی متر باشد، انتظار بارشی روی تهران نمی رود. در یک بررسی تکمیلی، برای پیش بینی احتمال وقوع سیل نیز از آب قابل بارش ابر استفاده شده است و نتیجه این بررسی آستانه ۳۵-۴۰ میلی متر آب قابل بارش را برای احتمال وقوع سیل در تهران به دست می دهد. به عبارت دیگر اگر آب قابل بارش اندازه گیری شده از ۳۵-۴۰ میلی متر بیشتر باشد، احتمال وقوع سیل وجود دارد.

Keywords:

آب قابل بارش ابر , نمودارهای ترمودینامیکی , ایستگاه های زمینی , سیل , قابلیت بارورسازی