ارتباط تنوع گیاهی و تغییرات زی توده هوایی در جنگل های راش شرقی (مطالعه موردی: حاجیکلا- تیرانکلی، ساری)

جنگل های شمال ایران، عامل مهمی در ذخیره سازی کربن از طریق زی توده هوایی به شمار می روند و از نظر تنوع زیستی از اهمیت زیادی برخوردارند. تحقیق حاضر با هدف تعیین ارتباط بین تغییرات تنوع گونه ای و مقدار زی توده هوایی در جنگل های راش شرقی در منطقه ساری انجام گرفت. به منظور تعیین مقدار زی توده هوایی به ازای ۵-۲ متر طول تنه پایه های قطع شده، دیسک هایی با ضخامت دو سانتی متر برداشت شد. برای تعیین چگالی خشک چوب قطعات تکه برداری شده با حجم ثابت به مدت ۲۴ ساعت در آون در دمای ۱۰۵ درجه سانتی گراد قرار گرفتند. بهمنظور تعیین زی توده درختی (حاصل ضرب حجم و چگالی خشک) و تنوع گیاهی (تنوع شانون- وینر، غنا و یکنواختی پایلو) در منطقه مورد نظر به مساحت ۴/۴۶ هکتار، شبکه ای به ابعاد ۱۰۰×۸۰ متر روی نقشه توپوگرافی منطقه پیاده و در مجموع ۵۰ پلات ۴۰۰ متر مربعی برداشت شد. برای جمع آوری داده های مرتبط با پوشش علفی، یک میکروپلات ۱×۱ متر مربعی در مرکز و چهار میکروپلات دیگر با همین ابعاد در هر گوشه پلات پیاده شد. زی توده لاشبرگی، در داخل هر پلات، در میکروپلات های ۵۰×۵۰ سانتی متر مربعی اندازه گیری شد. پوشش علفی و لاشبرگی جمع آوری شده، بلافاصله در عرصه توزین و پس از انتقال به آزمایشگاه در آون در دمای۶۵ درجه سانتی گراد خشک شدند. نتایج نشان داد که مقادیر زی توده درختی، علفی و لاشبرگی به ترتیب ۱۱/۳۷۹، ۲۱۳/۰ و ۶۵/۷ تن در هکتار است. یافته های تحقیق حاضر حاکی از آن بود که بین مقادیر زی توده لایه درختی، علفی و لاشبرگی با شاخص های تنوع ارتباط معنی داری وجود ندارد. این نتایج نشان می دهد که در مدیریت صحیح جنگل برای پایش مناسب زی توده در منطقه تحقیق، از شاخص های تنوع زیستی نمی توان به عنوان ابزاری کاربردی استفاده کرد.

Keywords:

تنوع گیاهی , چگالی خشک , زی توده هوایی , همبستگی